درگذشت سوزان سونتاگ نویسنده، نظریه‌پرداز ادبی و فعال سیاسی اهل آمریکا

رحلت آیت اللَّه "سید محمدباقر موسوی همدانی" مترجم تفسیر شریف المیزان (1379ش)-آیت اللَّه سید محمدباقر موسوی همدانی در سال 1304ش (1344ق) در همدان به دنیا آمد و تحصیلات ابتدایی را در بیجار پشت سر گذاشت. وی در 16 سالگی به قصد تحصیل علوم دینی راهی قم و تهران شد و از استادان آن بهره گرفت. با ورود آیت اللَّه بروجردی به قم، آیت اللَّه موسوی به درس ایشان حاضر شد و همزمان از درس اصول امام خمینی و درس تفسیر علامه طباطبایی بهره جست. پس از مدتی به درخواست و تشویق علامه طباطبایی، آیت اللَّه موسوی همدانی برای اولین باره ترجمه دقیق و کاملی از تفسیر شریف المیزان را به فارسی به انجام رساند و در چهل جلد منتشر نمود. از دیگر تالیفات این فقیه بزرگوار، ترجمه تحریر الوسیله در 3 جلد، پاسخ به پرسش ها در 2 جلد و حاشیه بر جواهر در 22 جلد می باشند. آیت اللَّه موسوی همدانی سرانجام در هفتم دی 1379ش برابر با اول شوال 1421ق در 75 سالگی درگذشت و در حرم مطهر حضرت معصومه(س) به خاک سپرده شد.

روی کار آمدن شورای حکومتی در الجزایر به ریاست "بوضیاف" (1992م)پس از پیروزی جبهه نجات اسلامی الجزایر در انتخابات و استعفای شاذلی بن جدید رئیس جمهور وقت، شورای عالی حکومتی در 11 ژانویه 1992م توسط نظامیان تشکیل شد. این جابجایی قدرت، امنیت را به الجزایر باز نگرداند و با قدرت گرفتن نظامیان، کشور دچار موجی از تشنج و ناآرامی گردید. ریاست شورای عالی حکومتی که در 13 ژانویه 1992م، زمام امور را به دست گرفت. محمّد بوضیاف بود و او در مدت کوتاه ریاست جمهوری خود، انتخابات پارلمانی سال 1991م را که جبهه نجات اسلامی در آن پیروز شده بود، باطل اعلام کرد. این امر، دامنه اختلافات بین دولت و اسلام گرایان را هرچه بیشتر گسترش داد و زد و خوردهای خیابانی را شدت بخشید. در این میان بوضیاف در مهار بحران الجزایر توفیقی کسب نکرد و همین موضوع باعث شد تا بحران سیاسی در الجزایر به خشونت بگراید. با این حال، بوضیاف پس از کمتر از شش ماه حکومت سرانجام در 29 ژوئن 1992م توسط یکی از محافظانش ترور شد و به قتل رسید.

صدور حکم تاریخی "امام خمینی" مبنی بر ارتداد "سلمان رشدی"، نویسنده کتاب آیات شیطانی (1367ش)-سلمان رشدی نویسنده مرتد هندی الاصلِ انگلیسی در رمان خود با نام آیات شیطانی، به اسلام، قرآن و پیامبر اکرم (ص) و بسیاری دیگر از مقدسات مسلمانان به روشی جاهلانه و نابخردانه اهانت کرده است. تألیف و انتشار کتاب آیات شیطانی در سطح گسترده که با نظر مثبت و مساعد دولت های غربی انجام شد، حاکی از توطئه فرهنگی جدید غرب علیه مسلمانان، تحت پوشش آزادی بود. اما فتوای صریح امام خمینی علیه نویسنده این کتاب، باعث بیداری مردم جهان به ویژه مسلمانان شد و در واقع از تکرار چنین اهانت هایی به اسلام جلوگیری کرد. پس از صدور این فتوا، اکثریت علمای جهان اسلام و بسیاری از آزاداندیشان از آن حمایت کردند. این در حالی بود که دولت های غربی به بهانه دفاع از آزادی قلم به حمایت شدید تبلیغاتی و سیاسی از سلمان رشدی پرداختند. حضرت امام با صدور حکم شرعی ارتداد نویسنده کتاب آیات شیطانی، نیروی عظیم نیروهای مسلمان را آشکار ساخت و موجی توفنده از توده های میلیاردی مسلمانان در مصاف با کفر پدید آورد. رشدی مرتد نیز از لحظه صدور حکم، مخفی شد و پلیس اسکاتلند یارد، حفاظت از وی را با صرف هزینه های کلان بر عهده گرفت. رهبر معظم انقلاب، حضرت آیت اللَّه العظمی خامنه ای در این باره فرمود

صدور فرمان ارتداد سلمان رش10

آغاز جنگ دریایی انگلیس و آرژانتین بر سر جزایر فالْکْ لَند (1982م)جزایر فالْکْ لند (مالویناس) که در مجاورت آرژانتین و نزدیک قطب جنوب واقع شده اند، در سال 1832م به اشغال انگلستان درآمدند. با این حال، آرژانتین همواره این جزایر را متعلق به خود می دانست. در دوم آوریل 1982م، حکومت ژنرال ها در آرژانتین هم که برای تحکیم موقعیت داخلی خود در پی یک ماجراجویی نظامی بودند، این جزایر را تصرف کردند. هرچند دولت آرژانتین به دلیل بی اهمیت بودن موقعیت این جزایر و بُعد مسافت انگلستان تا آرژانتین و نیز مخارج سنگین لشکرکشی به فالْکْ لند توقع واکنش خاصی از جانب انگلیس نداشت ولی عکس العمل مارگارت تاچر، نخست وزیر وقت انگلستان شدیدتر از حد مورد تصور ژنرال ها بود. خانم تاچر طی نطقی تهدید کرد که اگر آرژانتینْ این جزایر را ترک نکند و غرامت این عمل را نپردازد، از جانب انگلیس مورد تهاجم قرار خواهد گرفت. با بی اعتنایی آرژانتین به این تهدید، خانم تاچر با بزرگ ترین و پرخرج ترین لشکرکشی نظامی انگلستان پس از جنگ جهانی دوم، به جنگ آرژانتینی ها رفت و پس از طی دوازده هزار کیلومتر، نبرد دریایی سختی از روز دوم مه 1982م بین ناوگان دریای دو طرف، در منطقه روی داد. در نهایت جنگ فالک لند پس از چهل روز با تسلیم باقی مانده نیروهای آرژانتینی در 14 ژوئن پایان یافت. جنگ فالک لند با وجود مخارج بسیار سنگین آن، باعث شد تا خانم تاچر در میان انگلیسی ها به بانوی آهنین ملقب گردد.

فرانسوا میتران، از حزب سوسیالیست فرانسه، رئیس‌جمهور این کشور شد.

شهادت "مولوی فیض محمدحسین" روحانی مبارز سیستان توسط ضدانقلاب(1360ش)

فرمان امام خمینی برای تشکیل نهضت سوادآموزی (1358ش)-در هفتم دی ماه 1358، حضرت امام، فرمان بسیج عمومی برای مبارزه با بی سوادی در کشور و تشکیل نهضت سوادآموزی را صادر کردند. در این فرمان، به همه مردم ایران، توصیه شده بود که در این نهضت مردمی شرکت کنند و در باسواد کردن افراد بی سواد، بکوشند. براساس آخرین گزارش های منتشره، میزان با سوادی در ایران به طور چشمگیری افزایش یافته و ایران اسلامی از چهارچوب کشورهای بی سواد جهان خارج و در ردیفِ کشورهای باسواد قرار گرفته است. در سال 1355 تنها 47 درصد جمعیت شش سال به بالا با سواد بوده اند که این رقم در آغاز دهه سوم انقلاب اسلامی، هشتاد درصد می باشد.

بمب باران روستاهای مرزی ایران توسط جنگنده های رژیم بعثی عراق

کشتار وحشیانه مردم قزوین توسط رژیم طاغوت (1357ش)-اوجگیری نهضت اسلامی و انجام تظاهرات سراسری در تمامی شهرهای ایران به ویژه در چند ماهه آخر حاکمیت رژیم شاهنشانی باعث شد تا در بسیاری از شهرها، این راهپیمایی ها، با دخالت مأموران حکومت نظامی و کشتار مردم بی گناه، به خاک و خون کشیده شود. در قزوین نیز این وضعیت ادامه داشت و مردم خشمگین، علاوه بر راهپیمایی، به تشییع جنازه شهدا می پرداختند و در طی آن، مراتب انزجار خود را از جنایات رژیم پهلوی اعلام می کردند. در این میان در روز هفتم دی ماه 1357، مأموران انتظامی به سوی مردم شلیک کردند و در حدود بیست نفر را به شهادت رساندند. از این رو، تشییع جنازه شهدای حوادث هفتم دی، در فردای آن روز باحضور هزاران نفر از مردم معترضِ قزوین انجام گرفت که این مراسم نیز با هجوم مأموران به خاک و خون کشیده شد. قتل عام مردم در شهرهای مختلف کشور در نهایت باعث اتحاد بیشتر آحاد ملت برای سرنگونی رژیم پوسیده شاهنشاهی گردید و در کمتر از یک ماه و نیم بعد، بهار آزادی را برای ایران به ارمغان آورد.

تشكيل نهضت سواد آموزي به فرمان امام

شهادت روحانی مجاهد، آیت اللَّه "حسین غفاری" در زندان رژیم پهلوی (1353ش)-آیت اللَّه شیخ حسین غفاری در سال 1295 ش برابر با 1335 ق در آذرشهر تبریز متولد گردید. وی در ابتدا در کنار تحصیل، کار می کرد و زندگی فقیرانه ای داشت. ایشان پس از مدتی تصمیم گرفت برای بهره گیری از استادان حوزه علمیه قم راهی این شهر گردد. از این رو، وارد حوزه علمیه قم شد و از محضر استادانی چون محمدفیض قمی، سیدمحمدتقی خوانساری، سید شهاب الدین مرعشی نجفی، علامه طباطبایی، سید احمد خوانساری، سید حسین بروجردی و امام خمینی(ره) بهره های وافر یافت و به درجات بالای علمی رسید. این روحانی والامقام که در کمال سادگی و قناعت زندگی می کرد، به خاطر ظلم و ستم رژیم وابسته پهلوی، با انتشار مجله و تألیف کتب متعدد، به مبارزه با رژیم شاه پرداخت. وی در کنار عالمان مجاهدی همچون عبدالرحیم ربانی شیرازی، سید محمود طالقانی، سید محمدعلی قاضی طباطبایی، سید اسداللَّه مدنی، علی قدوسی و مرتضی مطهری و … مبارزات خود را ادامه داد و تهدیدات رژیم، هراسی به دل او نیافکند. ایشان همچنین با سخنرانی های متعدد، مظالم و مفاسد رژیم شاه را افشا کرد. آیت اللَّه غفاری در جریان نهضت مقدس امام خمینی(ره) بارها به زندان افتاد و شکنجه های سختی را متحمل شد. مزدوران پهلوی برای در هم شکستن اراده این عالم مجاهد، فرزندان، برادر و همسرش را نیز دستگیر کردند اما آیت اللَّه غفاری، چونان کوه استوار و پرصلابت ایستادگی می کرد و این رنج و درد را در راه هدف والا و مقدمش، به جان خرید. به طور کلی حبس های ایشان از سال 1340 آغاز و تا پایان عمر به مدت سیزده سال ادامه یافت. ایت اللَّه غفاری در طول سال های سیاه زندان در برابر انواع شکنجه های روحی و جسمی مقاومت می نمود و وقتی در زندان، نظر ایشان را درباره امام خمینی(ره) سوال کردند گفت

مسابقه شهرآورد دوازدهم در ورزشگاه آزادی در تهران، در این مسابقه باشگاه پرسپولیس تصویر) با نتیجه 6 بر 0 بر استقلال پیروز می‌گردد.

خروج نیروهای انگلیسی از جزایر ایرانی خلیج فارس (1971م)به دنبال خروج نیروهای اشغال گر انگلیسی از سه جزیره ایرانی ابوموسی، تنب بزرگ و تنب کوچک، در 28 نوامبر 1971، ایران، حاکمیت خود بر این جزایر را اعاده کرد. خروج انگلیس از این سه جزیره ایرانی در خلیج فارس در چارچوب طرح انگلیس برای خارج شدن از منطقه دریای مدیترانه و خلیج فارس به خاطر مشکلات سیاسی و اقتصادی خود بود. سه جزیره ایران که در این روز از اشغال انگلیس آزاد شدند، به دلیل قرار گرفتن در مدخل تنگه هرمز که خلیج فارس را به دریای عمان متصل می کند، از موقعیت استراتژیک خاصی برخوردار می باشند. انگلیس این جزایر را در سال 1887م به تصرف درآورده بود تا از این طریق، امنیت مبادلات تجاری خود را در خلیج فارس و اقیانوس هند، تضمین کند.خروج انگلستان، اگرچه به بازگشت جزایر ابوموسی و تنب بزرگ و کوچک به خاک ایران منجر گردید، اما تحریکات بیگانگان و به ویژه امریکا و انگلستان، باعث شده تا کشور امارات متحده عربی، هر از چندی ادعای مالکیت این سه جزیره را مطرح نماید.

زادروز لینوس توروالدز مهندس نرم‌افزار فنلاندی، آغازگر و توسعه دهنده هسته لینوکس و همچنین نرم‌افزار گیت

نخستین فرستنده تلویزیون دولتی ایران، به نام «شبکه ملی» آغاز بکار کرد.

زادروز شاهرخ خان هنرپیشهٔ هندی

درگذشت پل هیندمیت آهنگساز، رهبر ارکستر و نوازندهٔ ویولا اهل آلمان

روز ملی و استقلال "موریتانی" از استعمار فرانسه (1960م)مهوری اسلامی موریتانی با 1/030/700 کیلومتر مربع وسعت در شمال غربی افریقا و در همسایگی کشورهای صحرا، الجزایر، مالی و سِنِگال واقع شده است. جمعیت موریتانی در حدود 3 میلیون نفر است که 99 درصد مردم آن مسلمان می باشند. نواکْشوتْ پایتخت موریتانی و وگیه واحد پول این کشور می باشد. زبان رسمی سکنه موریتانی عربی و فولانی، است و سونینکه و ولوف زبان های ملّی آن هستند. مردم موریتانی از قبایل مختلف افریقایی بوده و از تیره نژادی سیاه هستند. پیش بینی می شود که جمعیت موریتانی تا سال 2025م نزدیک به 5 میلیون نفر خواهد شد. از شهرهای مهم این کشور می توان از نواذیبو و کیفا نام برد. موریتانی که از سال 1903م تحت الحمایه فرانسه بود در سال 1946 دارای حکومت خود مختار گردید. سرانجام مردم این کشور طی یک همه پرسی به برقراری رژیم جمهوری رأی دادند و در 28 نوامبر سال 1960 به استقلال کامل دست یافت و نوع حکومت خود را جمهوری اسلامی اعلام نمود. 28 نوامبر روز استقلال موریتانی از فرانسه به عنوان روز ملی این کشور نام گذاری شده است. نظام سیاسی این کشور، جمهوری چندحزبی با 2 مجلس قانون گزاری است.

درگذشت "نیمایوشیج" شاعر نوسرای معاصر (1338ش)-علی اسفندیاری معروف به نیما یوشیج در سال 1276ش در روستای یوش در استان مازندران به دنیا آمد. او در مدرسه چندان موفق نبود و به تحصیلات آکادمیک اهمیتی نمی داد. انقلاب های اجتماعی سال های 1300 و 1301، نیما را به کناره گیری از مردم و زندگی در میان جنگل ها و دامان طبیعت و هوای آزاد کشاند و در آن جا اشعار بیشتری سرود. نیما از 1311 ساکن تهران شد و تا اواخر عمر در آن جا ماند. نیما با حرکتی که در طول زندگی خود داشت، نشان داد که از شعر و هنر، ادراکی عمیق و تازه دارد و شایستگی این را داراست که در عرصه سرشار و پربار ادب فارسی، بنیانگذار شیوه ای نوین باشد. بنابراین نیما، شعری را وارد صحنه ادب فارسی نمود که در عین دارا نبودن قافیه و ردیف، دارای وزن و هجا بود. این سبک شعر به شعر نو و شعر نیمایی مشهور است و افراد فراوانی به پیروی از سبک او، هنر آزمایی کرده اند. شعر آزاد نیمایی تفاوت های آشکاری با شعر سنتی داشته، از لحاظ عاطفی بیشتر جنبه اجتماعی و انسانی دارد و تخیل و صور خیال هر شاعر از تجربه شخص او سرچشمه می گیرد. او از لحاظ زبان، هر کلمه ای را در شعر نو به کار می برد با این شرط که با کلمات همجوار، بیگانه و ناساز نباشد. به نظر او وزن باید تابع احساسات و عواطف شاعر باشد. نیمایوشیج را به حق، پدر شعرِ نو فارسی می خوانند. از نیما یوشیج به غیر از مجموعه اشعار، آثار دیگری به چاپ رسیده است از جمله

مرگ "بوریس زاخودر" ایران شناس برجسته روسی (1960م) شرح مناسبت

درگذشت جان فون نویمان در تصویر)، ریاضیدان آمریکایی مجاری الاصل.

زادروز لیو شیائوبو نویسنده، فعال حقوق بشر و زندانی سیاسی چینی، برندهٔ جایزه صلح نوبل سال 2010

زادروز دنزل واشنگتن کارگردان و بازیگر آمریکایی

مرگ "انریکو فِرِمی" فیزیک دان ایتالیایی و سازنده اولین پیل هسته ای جهان (1954م)اِنْریکو فرمی، دانشمند هسته ای و فیزیک دان معروف ایتالیایی در 29 سپتامبر 1901م در شهر رم پایتخت ایتالیا به دنیا آمد. وی پس از طی تحصیلات متوسطه وارد کالج پیزا شد و به سبب آزمایش هایی که با پرتوهای ایکس انجام داد در 21سالگی به اخذ درجه دکترای فیزیک نائل آمد. فرمی تحقیقات خود را در آلمان دنبال کرد و در 25 سالگی به استادی دانشگاه دست یافت. وی در ضمن تدریس، مطالعات و تحقیقات علمی خود را ادامه داد و به کشفیاتی رسید که کشف تشعشع رادیو اکتیویته اشعه بتا از آن جمله است. فرمی از آن به بعد افکارش را بر کارهای تجربی و علمی متمرکز گرداند و به مطالعه درباره اتم پرداخت. در نهایت با تلاش شبانه روزی فرمی و همکارانش، در دوم دسامبر 1942 وی موفق به شکافت هسته اتم گردید و گامی بلند در پیشرفت علم در این عرصه برداشت. فرمی در سال 1939م به دلیل اختلاف با رژیم فاشیستی ایتالیا راهی امریکا شد و به کارهای علمی خود ادامه داد. در این زمان رقابت مرگباری بین دول محور و متفقین برای تهیه بمب هسته ای در گرفته بود تا این که فرمی در دوم دسامبر 1942م، موفق به ساخت پیل هسته ای شد و دنیا را وارد عصر اتم نمود. با تهیه پیل هسته ای، مقدمات ساخت بمب هسته ای نیز فراهم شد. با ساخت بمب هسته ای، کشفی که می توانست آغازی خوش برای پیش برد علم در خدمت بشریت باشد، با بمباران هسته ای هیروشیما و ناکازاکی در جریان جنگ جهانی دوم، تراژدی وحشت ناکی را رقم زد و بشریت را به نابودی و نیستی کشاند. به هر حال در اثر اکتشافات عمده فرمی، وی در سال 1948م به دریافت جایزه نوبل فیزیک نائل گردید. هم چنین در سال 1954م به پاس خدمات علمی این دانشمند هسته ای، عنصر 100 را به نام وی نهادند که به فرمیوم موسوم شد. سال های پایانی عمر فرمی در امریکا سپری شد تا آنکه در 28 نوامبر 1954م در 53 سالگی در گذشت.

درگذشت "موریس مِتِرلینْگْ" نویسنده و نمایش نامه نویس شهیر بلژیکی (1949م)موریس مِتِرلینْگْ شاعر، نویسنده، درام نویس، فیلسوف و محقق بلژیکی در 29 اوت 1862م در شهر گان بلژیک به دنیا آمد. وی تحصیلات خود را در رشته حقوق به پایان رسانید و از سال 1886م به کار وکالت اشتغال ورزید. مترلینگ پس از این که سفری به فرانسه نمود تحت تاثیر برخی نویسندگان آن سامان قرار گرفت و از آن پس به ادبیات و فلسفه پرداخت. وی در 27 سالگی مجموعه شعری خود به نام گلخانه های گرم را خلق کرد. اشعار این دیوان، سرشار از غم جانگداز و تاریک بینی و نیاز مبهم به عالم اسرار است و نشان دهنده علاقه شاعر به کشف سرچشمه های تحول روحی خود است. مترلینگ پس از چندی به نمایش نامه نویسی و کارگردانی پرداخت و ده ها اثر در این زمینه خلق کرد. در دیگر آثار او، مسئله تقدیر مطرح گردیده است و به عنوان یک موضوع فلسفی مورد نظر قرار گرفته وسوسه بشر برای حل معمای سرنوشت نیز نکته ای است که در آثار مترلینگ به چشم می خورد. مترلینگ در همه فنون شعر و نثر و فلسفه تبحر داشت. آثار نغز و پرمغز او گواه این امر است که جنگ جهانی اول و دوم، در روحیه او آثار بدی به جای گذاشته است. با آغاز جنگ جهانی دوم، وی به امریکا رفت و تا آخر عمر در آن کشور به سر برد. مترلینگ بعدها چنان در رشته نمایش نامه نویسی پیشرفت کرد که وی را شکسپیر بلژیک لقب دادند. او در آثار فلسفی خود مسائلی تازه را طرح می کرد که جامعه مذهبی و اخلاقی جهان را بر ضد خود شوراند. شهرت مترلینگ در امریکا به قدری بود که فقط نود هزار مؤسسه کوچک و بزرگ، نام پرنده آبی که هم نام یکی از کتاب های اوست برای خود انتخاب کردند. او در شعر و نویسندگی از مکتب سمبولیسم که عقیده دارد شعر باید ترجمه عواطف و احساساتی باشد که از اعماق روح انسانی تجلی می کند، تبعیت می کرد. نمایش نامه ها و قطعات او، همه دارای کنایات و اشارات و رموز و اسرار مبهم و پیچیده است که بیشتر به صورت اپرا به اجرا درآمده اند. مترلینگ از یک سو عارفی بود که به هستی ماوراء حواس توجه داشت و از سوی دیگر، فیلسوفی واقع پرداز بود که به جهان از دریچه حواس می نگریست. در نتیجه، آثار ادبی او هم جنبه های مادی و هم جنبه های معنوی حیات را شامل است. مترلینگ در تمام آثار خود، ترحمی بی انتها نسبت به رنج دیدگان و عشقی لطیف نسبت به هم نوعان خویش ابراز می دارد و می گوید

درگذشت موریس مترلینک نویسنده، شاعر و فیلسوف بلژیکی، برندهٔ جایزه ادبی نوبل سال 1911

تصویب طرح تقسیم فلسطین به دو منطقه عربی و یهودی در سازمان ملل (1947م)فلسطین منطقه ای است که محل سکونت معتقدان به ادیان آسمانی بود. اما به طور طبیعی، اکثر آنها را مسلمانان تشکیل می دادند. در سال 1880م تعداد یهودیان این منطقه 24 هزار نفر بود که 5 درصد کل جمعیت را شامل می گردید. ولی صهیونیست ها در اواخر قرن نوزدهم با برگزاری کنگره ها و جلساتی به دنبال راه کاری جهت دستیابی بر فلسطین و سپس عملی نمودن شعارِ تسلط بر نیل تا فرات بودند. اینان هم چنین حمایت دولت استعماری بریتانیا را با خود داشتند. این هدف باعث شد تا جمعیت یهودیان به 85 هزار نفر در سال 1914م برسد. این آمار تا سال 1938م در حدود 500هزار نفر بالغ گردید که سی درصد جمعیت فلسطین را در برمی گرفت. در واقع ظرف مدت کمتر از 6 دهه جمعیت یهودیان بیش از 20 برابر شد. در آغاز سال 1947م، جمعیت یهودیان فلسطین از مرز هفت صد هزار نفر گذشت و در فوریه همین سال، دولت انگلیس که قیمومیت فلسطین را بر عهده داشت، به عنوان این که دیگر قادر به ادامه قیمومیت بر فلسطین نیست، حل این مسئله را به سازمان ملل متحد ارجاع نمود. سازمان ملل نیز یک کمیته ویژه برای حل مسئله فلسطین تشکیل داد و این کمیته پس از شش ماه مطالعه و اعزام هیأت هایی به فلسطین و اردوگاه های آوارگان یهودی در اروپا، بر سر دو را هی تقسیم فلسطین بین اعراب و یهود یا تشکیل یک حکومت فدرال در این سرزمین باقی ماند. اکثریت اعضای کمیته به تقسیم فلسطین و بین المللی شدن شهر بیت المقدس رای دادند و اقلیت کمیته، تشکیل یک حکومت فدرال و محدودیت مهاجرت یهودیان را به فلسطین پیشنهاد کردند. با ارائه گزارش کمیته در مجمع عمومی سازمان ملل، در نهایتْ در بیست و نهم نوامبر سال 1947م، این مجمع، تحت نفوذ دولت های غربی، به خصوص امریکا و هم چنین صهیونیست ها، با اکثریتی ضعیف به تقسیم سرزمین فلسطین میان دو دولت فلسطینی و یهودی رأی داد. بر اساس این مصوّبه، بیت المقدس، منطقه ای بین المللی اعلام شد. این قطعنامه که به وجود یک دولت صهیونیستی در فلسطین اشغالی رسیمت بخشید، خشم اعراب و رضایت صهیونیست ها را در پی داشت. در این میانْ، استعمار انگلیس به بهانه مخالفت با طرح سازمان ملل، اما در اصل به منظور آماده کردن شرایط برای تأسیس رژیم صهیونیستی، نیروهای خود را در 13 مه 1948م از فلسطین خارج کرد. بلافاصله پس از این اقدام انگلیس، صهیونیست ها، در مراکز نظامی که انگلیسی ها تخلیه کرده بودند، مستقر شدند و تأسیس رژیم صهیونیستی را در 24 مه آن سال اعلام کردند. پس از آن بود که جنگ اول اعراب و اسرائیل به وقوع پیوست.(ر.ک

درگذشت ویکتور امانوئل سوم پادشاه ایتالیا

زادروز آنگ سان سو چی فعال سیاسی، مدافع حقوق بشر، برنده جایزه صلح نوبل سال 1991

تشکیل جبهه آزادی بخش یوگسلاوی بر ضد نیروهای آلمان نازی (1943م)در 29 نوامبر 1943م و در هنگامه جنگ جهانی دوم، جبهه آزادی بخش و ضد فاشیستی یوگسلاوی به ریاست مارشال تیتو تشکیل شد. چریک های عضو این سازمان، در زمان اشغال یوگسلاوی توسط ارتش آلمان، ضربات مؤثری به نیروهای آلمانی وارد آوردند و در سال 1944م با کمک ارتش سرخ شوروی، نیروهای اشغال گر آلمانی را از کشورشان بیرون کردند. پس از اخراج آلمان، تیتو در یوگسلاوی به قدرت رسید و اولین دولت پس از جنگ را تشکیل داد. حکومت تیتو در یوگسلاوی تا سال 1980 ادامه یافت.

آغاز نخستین کنفرانس سران متفقین در تهران (1943م)یکی از وقایع مهم و با اهمیت دوران جنگ جهانی دوم، تشکیل کنفرانس عالی سران سه کشور متفقین در تهران است که بی شک در تعیین سرنوشت جنگ جهانی دوم و سرنوشت سیاسی ایران حائز اهمیت بسیار می باشد. در روز 28 نوامبر 1943م، استالین، چرچیل و روزوِلْت، سران سه کشور شوروی، انگلستان و امریکا برای اولین بار با یک دیگر ملاقات کردند. در این کنفرانس که تا روز اول دسامبر به طول انجامید، طرح عملیات نهایی برای در هم شکستن نیروی مقاومت آلمانی ها که متضمن گشودن جبهه دوم در غرب اروپا و حمله بزرگ ارتش شوروی در جبهه شرق بود تهیه شد. هم چنین استالین در این کنفرانس، موضوع منابع نفتی ایران و کشورهای ساحلی خلیج فارس را نیز مطرح کرد و خواستار توافقی درباره تقسیم این منابع در آینده شد. اما بزرگ ترین موفقیتی که در کنفرانس تهران نصیب استالین شد، نزدیکی به روزولت و جلب اعتماد او بود که نتایج خود را در مدت باقی مانده جنگ و کنفرانس یالتا نشان داد. البته تشکیل کنفرانس سران سه کشور بزرگ در تهران برای ایران هم سودمند بود، زیرا استالین و چرچیل و روزولت با صدور اعلامیه ای، استقلال و تمامیت ارضی ایران را تضمین کردند و تعهد قبلی انگلستان وشوروی درباره تخلیه ایران به فاصله شش ماه پس از پایان جنگ را مورد تایید قرار دادند. این در حالی بود که ایران کمی قبل از تشکیل کنفرانس سران تهران، با فشار غرب، در روز نهم سپتامبر 1943م، رسماً به آلمان اعلان جنگ داده و به جرگه متفقین پیوسته بود. با این حال علی رغم تعهد متفقین برای خروج از ایران، این نیروها تا مدت ها پس از جنگ، از تخلیه کشور امتناع می کردند تا این که پس ازشکایت ایران به مجامع جهانی، این نیروها خاک ایران را ترک نمودند.

بخش فارسی بی‌بی‌سی ساختمان اصلی بی‌بی‌سی در لندن، در تصویر) با پخش برنامه‌های رادیویی آغاز به کار کرد.

امضای پیمان عدم تعرض ده ساله بین آلمان نازی و روسیه شوروی پس از عقد پیمان بازرگانی در 19 اوت

درگذشت موریس راول آهنگساز و نوازندهٔ فرانسوی

زادروز رنزو پیانو معمار برجستهٔ ایتالیایی

زادروز جیم هنسن کارگردان، تهیه‌کننده و عروسک‌گردان آمریکایی، برندهٔ جایزه امی

درگذشت راینر ماریا ریلکه شاعر و نویسنده اتریشی

درگذشت سرگئی یسنین شاعر روس

زادروز کامیلو خوزه سلا نویسنده و شاعر اسپانیایی، برندهٔ جایزه نوبل ادبیات 1989

زادروز فرنگیس یگانگی در تصویر) بنیان‌گذار و نخستین مدیرعامل سازمان صنایع دستی ایران

روز ملی و استقلال "آلبانی" از امپراتوری عثمانی (1912م)کشور آلبانی در سال های قبل از میلاد مسیح(ع) مستقل بود اما پس از تشکیل امپراتوری روم به اشغال این امپراتوری درآمد. در پی زوال امپراتوری روم به دست مسلمانان، آلبانی در معرضِ هجوم همسایگانِ خود قرار گرفت و سرانجام سربازان امپراتوری عثمانی در سال 1502م، این کشور را تصرف کردند. از آن پس به مدت بیش از چهارصد سال، دولت عثمانی بر این سرزمین حکومت کرد و در این زمان بیشتر مردم آلبانی، به اسلام گرویدند. در اوایل قرن بیستم که امپراتوری عثمانی شبه جزیره بالکان را در جنوب شرقی اروپا از دست داد، با تلاش استقلال طلبان آلبانی، این کشور به خودمختاری و سپس در 28 نوامبر 1912م به استقلال رسید. این کشور پس از جنگ جهانی دوم زیر نفوذ اتحاد جماهیر شوروی به حکومت کمونیستی تحت رهبری انور خوجه تن داد و این وضعیت تا 1992م ادامه یافت. جمهوری آلبانی تنها کشور اسلامی اروپا با حدود 29 هزار کیلومتر مربع مساحت در ساحل دریای آدریاتیک و بین کشورهای یونان، یوگسلاوی، بوسنی و هرزگوین و مقدونیه قرار دارد. جمعیت این کشور، اندکی بیش از سه میلیون نفر است و پیش بینی شده است تا سال 2025 به حدود 4 میلیون نفر افزایش یابد. نژاد مردم این کشور، آلبانیایی و زبان رسمی، آلبانی توسک می باشد. هفتاد درصد مردم آلبانی مسلمان بوده و حدود پانزده درصد مسیحی و اکثر آنها ارتدوکس هستند. پایتخت این کشور، تیرانا و شهرهای مهم آن عبارتند از دوراتن، الباسان و شکوداد. واحد پول این کشور، لک نامیده می شود و نظام سیاسی این کشور، جمهوریِ چند حزبی با یک مجلس قانون گزاری است. 28 نوامبر روز ملی و سال روز استقلال این کشور از عثمانی می باشد.

زادروز آلن تورینگتصویر)، ریاضی‌دان، منطق‌دان، و رمزنگار بریتانیایی، دانشمند علوم رایانه

زادروز ژرژ پمپیدو تصویر)، سیاستمدار فرانسوی

سون یات سن با خلع پویی، آخرین امپراتور دودمان چینگ، خود را اولین رئیس جمهور چین خواند.

زادروز رونالد کوز در تصویر) اقتصاددان و نویسندهٔ اهل بریتانیا، برندهٔ جایزه نوبل اقتصاد سال1991

ترور روحانی مجاهد آیت اللَّه "سیدعبداللَّه بهبهانی" یکی از سران اصلی مشروطیت (1289ش)-آیت اللَّه سیدعبداللَّه بهبهانی در اوایل قرن سیزدهم هجری شمسی در شهر نجف اشرف به دنیا آمد و تحت توجّهات پدر فاضل و مجاهدش، سید اسماعیل مجتهد بهبهانی، تحصیل علوم دینی را آغاز کرد. آقا سیدعبداللَّه، به زودی در حلقه درس عالم و فقیه بزرگ شیعه، حاج میرزا محمدحسن شیرازی معروف به میرزای بزرگ جای گرفت و به سرعت مدارج عالی علمی را پیمود. آیت اللَّه بهبهانی قبل از انقلاب مشروطیت نیز از روحانیان و علمای مشهور ایران به شمار می رفت و در امور سیاسی دخالت داشت. وی با آغاز نهضت مشروطه، به صف مبارزان پیوست و با یاری و همکاری آیت اللَّه سیدمحمد طباطبایی، رهبری مشروطه خواهان را به عهده گرفت. آیت اللَّه بهبهانی در رهبری نهضت مشروطه، نقش بسزایی داشت و در این راه، زحمات فراوانی را متحمل شد. وی پس از به توپ بستن مجلس و پس از ضرب و شتم و اهانت به ایشان، به دستور محمدعلی شاه قاجار به کرمانشاه تبعید شد و پس از چند ماه راهی عتبات گردید. آیت اللَّه بهبهانی پس از فتح تهران توسط مشروطه طلبان، به پایتخت بازگشت و از آن پس نفوذ فوق العاده ای در مجلس پیدا کرد. میانه روها که اکثریت مجلس دوم را تشکیل می دادند از بهبهانی پیروی می کردند که این امر خشمِ تندروان را برانگیخت و تصمیم به قتل آیت اللَّه بهبهانی گرفتند. سرانجام با نقشه تندروها، در 24 تیرماه 1289 ش برابر با نهم رجب 1328 ق، مزدوران به خانه این روحانی مجاهد رفته و با شلیک سه گلوله، وی را به شهادت رساندند. پس از شهادت ایشان، مجلس شورای ملی و بازار تهران تعطیل و عزای عمومی اعلام شد. بعدها پیکر آیت اللَّه بهبهانی به شهر نجف منتقل و مدفون گردید. گویند ترور این عالم مجاهد به تحریک "سیدحسن تقی زاده" بوده است.

آغاز استعمار رسمی کشور کنگوی کینشاز توسط استعمارگران بلژیکی (1908م)سرزمین کنگوی کینشازا از قرن نوزدهم میلادی تحت استعمار بلژیک قرارگرفت. کاشفین بلژیکی در طول رودخانه کنگو تا قلب این سرزمین پیش رفتند و لئوپولْدْ دوم پادشاه وقت بلژیک سرزمین کنگو را به طور رسمی ضمیمه قلمرو حکومت خود نمود و براساس تصمیم کنفرانس برلین در سال 1884م، این سرزمین در مالکیت لئوپولد دوم پادشاه بلژیک قرار گرفت. این وضعیت تا سال 1908م ادامه داشت تا اینکه در 28 نوامبر همین سال کنگو از تملک لئوپولد خارج شد و رسماً به مستعمره بلژیک تبدیل گردید. مردم کنگو پس از استعمار از نظر شرایط کاری در موقعیت بسیار سخت و ناگواری قرار گرفتند. نیروهای بلژیکی با هر نوع ندای حق طلبانه به شدت مقابله می کردند و با ایجاد فضای رعب و وحشت، تداوم مناسبات استعماری را امکان پذیر می ساختند. این وضعیت تا بعد از جنگ جهانی دوم ادامه داشت. در سال 1957 زمزمه های آزادی خواهی اوج گرفت و از سال 1959 تظاهرات استقلال طلبانه گسترش یافت. درنتیجه پادشاه بلژیک مجبور گردید به استقلال طلبان قول مساعد بدهد و سرانجام در 30 ژوئن 1960 کنگو به استقلال دست یافت. حکومت این کشور در سال های پایانی قرن بیستم، دولتی انتقالی با یک مجلس قانون گزاری انتقالی بوده است.(ر.ک

زادروز جان فون نویمان ریاضیدان و دانشمند آمریکایی مجاری الاصل

به نمایش درآمدن اولین فیلم جهان در پاریس و سالگرد ایجاد سینما (1895م)نیمه دوم قرن نوزدهم، یکی از پربارترین دوران ها برای اختراعات و اکتشافاتی است که آثار و نتایج آن در قرن بیستم هم برجای ماند. به طوری که بسیاری از پیشرفت های علمی و صنعتی و پزشکی در قرن بعد که چهره جهان را تغییر داد در واقع ادامه و تکمیل اختراعات و اکتشافات نیمه دوم قرن نوزدهم است. اختراع سینما نیز مربوط به اواخر قرن نوزدهم بود. اولین نمونه فیلم یا تصاویر متحرک به وسیله ادیسون مبتکر معروف امریکایی ساخته شد و او در سال 1888م این اختراع خود را در امریکا ثبت کرد ولی آن را تعقیب ننمود و به کارها علمی دیگر پرداخت. در این زمان یک مخترع فرانسوی به نام لویی لومْیِر این فکر را دنبال کرد و در سال 1895م چند صحنه از وقایع روزمره و نمایش های کوتاه کمدی را فیلم برداری نمود. او در روز 28 دسامبر آن سال این فیلم را در یک سالن کوچک زیرزمینی در پاریس به معرض نمایش گذاشت. این نمایش با استقبال فراوانی روبرو شد و طی چند سال، نخستین سالن های سینما در پاریس و لندن و نیویورک شروع به کار کردند. ولی فیلم هایی که طی این سال ها به معرض نمایش گذاشته می شد، ترکیبی از نمایش های کوتاه و صحنه های زندگی روزمره یا مناظر طبیعی به صورت صامت و بی صدا بود و سینما در سال های قرن بیستم رونق بیشتری یافت. در سال های بعد، دستگاه های پیشرفته برای ضبط و نمایش آثار سینمایی ساخته شد و به تدریج سینماهای متعددی با استانداردهای نوین، در تمامی کشورها دایر گردید.

تولد "اشتفان تِسوایگ" نویسنده برجسته اتریشی (1881م)اشْتِفان تسوایْگْ، رمان نویس و نویسنده برجسته اتریشی در 28 نوامبر 1881م در ویِن پایتخت این کشور به دنیا آمد. وی در جوانی به دنبال ذوق و استعداد خویش، برای تحصیلْ رشته ادبیات و فلسفه و تاریخ را برگزید. محیط اتریش و ارتباط مداوم آن با جهان، شوق آشنایی با دنیای پهناور را در او برانگیخت. از این رو، همه عمرْ، چون مسافری خستگی ناپذیر به جهان گردی پرداخت. چندین بار سراسر اروپا را در نوردید، به امریکای شمالی و جنوبی، هند، سیلان و افریقا سفر کر و، بر وسعت فرهنگ خود افزود. در جریان این سفرها، وی علاوه بر آشنایی با کشورها، زبان های گوناگون را فراگرفت، چنان که پیش از آنکه نویسنده شود، مترجمی معروف گشت و از آثار برجسته نویسندگانْ ترجمه های زیبایی به عمل آورد. تسوایگ کار ادبی را با سرودن قطعاتی منظوم آغاز کرد اما او که به آثار نمایش نامه نویسان بزرگ علاقه داشت پس از چندی تصمیم گرفت که خود به نمایش نامه نویسی بپردازد. تسوایگ که در دوره جنگ جهانی اول معتقد گشته بود که نباید برتری معنوی و فکری کلّی جهانی را فدای تعصب کورکورانه و افسار گسیخته میهن پرستی کرد، بر ضد تجهیزات و تسلیحات جنگ آثاری انتشار داد. وی هم چنین عقیده داشت که نباید فریفته اخلاق و عادات تصنُّعی و ظاهری جامعه ای شد که در حال انحطاط است، بلکه باید به تعمُّق و شناخت و تحلیل روانی پرداخت. از این جهت، بیشتر آثارش تحت تاثیر عقاید روان کاوی قرار دارد. تسوایگ در آثار خود به وصف بحران هایی که ریشه اش در عمیق ترین ضمیر ناخودآگاه آدمی وجود دارد، می پردازد و حالت های بیمارگونه توجه او را بیشتر به خود جلب می کند. تسوایگ در برخی آثار خود بنای کار را بر اساس زندگی نامه بزرگان و نویسندگان گذارده است تا تفسیری خاص و قطعی از آنان به دست دهد. در این میان، با آنکه شیوه نگارشش با لحنی پر طمطراق همراه است، از نقاشی عالی و تصویرهای ذهنی بدیع و موضوع غنی برخوردار می باشد. تسوایگ در سال 1934م اتریش را ترک کرد و پس از استقرار در لندن به تابعیت انگلستان در آمد. وی پس از آن راهی امریکا شد و در اوت 1941م تصمیم گرفت در برزیل اقامت گزیند. در این کشور بود که از وضع مبهم و تاریک اروپا در جریان جنگ جهانی دوم سرخوردگی یافت تا اینکه در 23 فوریه 1942م در 61 سالگی به همراه همسرش خودکشی کرد.

درگذشت "واشنگتون ایروینْگْ" اولین رمان نویس معروف امریکایی (1859م)واشنگتون ایروینگ، نویسنده معروف امریکایی در 14 فوریه 1783م در شهر نیویورک امریکا به دنیا آمد. وی تحصیلاتش را در رشته حقوق به پایان رساند و در ابتدا به وکالت دعاوی و سوداگری و … پرداخت. او هم زمان در جراید و مجلات به نگارش مقالات مشغول بود و با انتشار کتاب تاریخ نیویورک، به عنوان یک نویسنده بذله گو و هجوسرا شهرت یافت. وی در این اثر، تاریخ مسخره آمیزی از شهر نیویورک ساخته و سنت ها و آداب و رسوم محلی این منطقه و نیز چشم اندازها و مکان های آن را از نو زنده کرده است. ایروینگ سال های طولانی در اروپا به سر برد و زمانی نیز سفیر امریکا در اسپانیا و انگلستان بود. وی در طی این سال ها، امکان آن را یافت که درباره فرهنگ، تمدن و سنت های اسپانیایی و مناطق باستانی آن مطالعاتی انجام دهد و با نگارش کتاب هایی، آداب و رسوم گوناگون و بناهای تاریخی را ترسیم نماید. نتیجه این مطالعات، کتاب های تاریخ زندگی، سفرهای کریستُفْ کُلُمْبْ، تاریخ فتح غرناطه و کتاب افسانه های قصر الحمرا بود که برای وی در امریکا محبوبیت فراوانی به وجود آورد. ایروینگ اولین امریکایی است که در ادبیات امریکا وسایر نقاط جهان به شهرت دست یافت و نخستین نویسنده کلاسیک و اولین بیوگرافی نویس امریکایی نیز می باشد. وی با ثبت خاطرات غنی خود درباره تئاتر انگلستان و هنرمندان آن دیار توانست نمایی کامل از ادبیات اروپا در نیمه اول قرن نوزده ارائه کند و خود نیز هم چون نویسنده ای برجسته مورد تجلیل قرار گیرد. ایروینگ در سال های پایانی زندگی خود، به نوشتن زندگی جورج واشینگتُن، اولین رئیس جمهور امریکا مشغول بود. سبک نوشتاری او ساده و بی تکلف و از ظرافت و مطایبات ذوق آمیز برخوردار است. محمد(ص) و پیروانش و نیز افسانه هالو از دیگر آثار اوست. واشنگتون ایروینگ سرانجام در 28 نوامبر 1859م در 76سالگی درگذشت.

تولد "وودرو ویلسون" بیست و هشتمین رئیس جمهور امریکا (1856م)

زادروز توماس وودرو ویلسون بیست و هشتمین رئیس جمهور ایالات متحده

امضاء قرارداد ننگین خروج ایران از هرات در زمان ناصرالدین شاه قاجار (1857م)هنگامی که انگلستان در سال 1856م درگیر جنگ کریمه در اروپا بود، ناصرالدین شاه قاجار، به تحریک و تشویق روس ها که در جنگ کریمه با انگلیسی ها درگیر شده بودند به هرات لشکرکشی کرد و با استفاده از گرفتاری انگلیس این شهر را در اول نوامبر 1856م به تصرف خود در آورد. دولت انگلیس در همان روز که هرات به تصرف نیروهای ایران درآمد، به ایران اعلان جنگ داد. بلافاصله هشت کشتی جنگی انگلیس با تعدادی کشتی های بخاری و بادی به حرکت در آمده و در چهارم دسامبر همان سال، بنادر و جزایر ایران را در خلیج فارس مورد حمله قرار دادند. در نتیجه تا پایان سال، جزیره خارک و بندر بوشهر به تصرف نیروهای انگلیسی در آمد و در ژانویه سال 1857م، سربازان انگلیسی و هندی با پیشروی در داخل خاک ایران، تا ناحیه کرمان پیش رفتند. در همین احوال، قوای انگلیس در حوالی خرمشهر پیاده شدند و کشتی های جنگی آنان، اهواز را به تصرف خود در آوردند. ناصرالدین شاه که از عاقبت کار بیم ناک شده بود، با اعزام نماینده ای به پاریس، خواستار میانجی گری فرانسه در این زمینه گردید. در نتیجه قراردادی در چهارم مارس 1857م منعقد شد که به موجب آن، دولت ایران تعهد داد که در برابر خروج نیروهای انگلیس، از ایران، بی درنگ هرات را تخلیه و از هرگونه ادعای حاکمیت و سلطنت بر افغانستان صرف نظر نماید و ثانیاً بندرعباس و چابهار را در ازاء مبلغ ناچیزی اجاره، به والیِ مسقَط در کشور عُمان واگذار کند. بند دوم، موضوعی بود که به هیچ وجه ارتباطی به اختلافات ایران و انگلیس نداشت. با این حال دولت هراسان ایران، بلافاصله این قرارداد ننگین را پذیرفت و ناصرالدین شاه بدون اخذ هیچ نتیجه ای، با سرافکندگی، دستور عقب نشینی نیروهای ایران از افغانستان را صادر کرد. از این زمان بود که افغانستان به کلی از ایران، جدا شد و افغانستان تحت الحمایه انگلستان قرار گرفت.

تولد "جِیمز کلارْکْ ماکسْوِل" بنیان گذار قوانین نور و الکتریسته (1831م)جِیمز کلارْکْ ماکْسْوِلْ، فیزیک دان برجسته انگلیسی در 13 نوامبر 1831م در شهر ادینبورو، در اسکاتلند به دنیا آمد و تحصیلات مقدماتی خود را در آن شهر آغاز نمود. وی در دوران مدرسه به ریاضیات علاقه نشان داد و استعدادش در این زمینه شکوفا شد به طوری که در 14 سالگی به اخذ مدالی در ریاضیات نائل آمد. ماکسوِل در سال بعد مقاله ای در باب روش ترسیم منحنی های بیضوی کامل به انجمن سلطنتی ادینبورو تقدیم کرد. این رساله به حدی کامل، جامع و مهم بود که جمع زیادی، حاضر به قبول این واقعیت نبودند که نوجوانی پانزده ساله، آن را تهیه کرده است. ماکسول در 16 سالگی برای ادامه تحصیل وارد دانشگاه در زادگاه خود شد و در نتیجه آشنایی با فیزیک دانان بزرگ اسکاتلند، به پدیده های نوری و فیزیک علاقه مند گردید. وی پس از چندی بر اثر مطالعه فراوان و راهنمایی استادش، مایکل فارادِی، دریافت که امواج نورانی و الکترومغناطیسی در حقیقت، چیز واحدی هستند. چند سال بعد این نظریه تایید شد و ماکسول بار دیگر به مطالعه و تفکر در این زمینه پرداخت. وی در سال 1871م، کتاب خود به نام دوره الکتریسیته و مغناطیس را منتشر کرد و این اثر چنان بدیع بود که بلافاصله به سمت استاد کرسی فیزیک دانشگاه کمبریج انگلستان انتخاب شد. وی در این کتاب توانست با مجموعه چهار معادله کوتاه خود، واکنش و تاثیر متقابل میدان های الکتریکی و مغناطیسی را به درستی شرح دهد و به عنوان مکتشف و بنیان گذار قوانین نور و الکتریسیته معرفی شود. ماکسول معادلات ساده ای ابداع کرد که کلیه پدیده های مختلف برقی و مغناطیسی را توجیه می کرد. وی هم چنین دریافته بود که تمامی مولکول های یک گاز با سرعت واحدی حرکت نمی کنند، از این رو فرمولی به دست آورد که نشان می داد چه بخشی ازمولکول های یک گاز در حرارت مورد نظر، با چه سرعت مشخصی حرکت خواهند کرد. این فرمول که فرمول انتشار ماکسول خوانده می شود، یکی از پر استفاده ترین فرمول های عملی ریاضی است و کاربردهای مهمی در شاخه های فیزیک دارد. عمر جِیمز کلارک ماکسول کوتاه بود و سرانجام در پنجم نوامبر 1879م در 48 سالگی در گذشت.

زادروز لویی پاستور شیمیدان و زیست‌شناس مشهور فرانسوی و کاشف واکسن

تولد "لویی پاستور" دانشمند شهیر فرانسوی (1822م)

تولد "تئودور مومزن" مورخ معروف آلمانی (1817م)تئودور مومزن مورخ و محقق آلمانی، در 27 نوامبر 1817م به دنیا آمد. وی پس از پایان تحصیلات به کار تحقیقاتی مشغول شد که مطالعه درباره کتیبه ها و آثار به جای مانده از تمدن های کهن، بخش عمده ای از تحقیقات او را شامل می شد. معروف ترین اثر او تاریخ مفصل روم قدیم نام دارد که یکی از کامل ترین کتب تاریخی درباره روم است. مومزن، این اثر را طی سه سال و در سه مجلد منتشر ساخت که شرح ظهور و سقوط جمهوری دوم است. پس از آن مومزن ادامه تاریخ دوران امپراتوری را ننوشت. اما پس از گذشت سه دهه، شرحی عالی در مورد ایالت های حکومت امپراتوری نگاشت. با این حال تاریخ روم تنها اثرِ عالمانه ای است که در آنْ نویسنده به ابراز احساسات خود می پردازد و داوری های شخصی را در کنار شرح واقعیات عینی قرار می دهد. این کتاب بیشتر مسائل سیاسی روم را مطرح می نماید تا دیگر جنبه های این تمدن. به علاوه مومْزن رسالات ارزش مندی درباره ضرب سکه و حقوق جنایی روم تألیف کرد. مومزن، علاوه بر فعالیت های علمی، در صحنه سیاست هم فعال بود و به نمایندگی مجلس آلمان نیز رسید. وی به لیبرال های سست عنصر اعتقادی نداشت. از زمین دارهای فئودال آلمانی منزجر بود و طبقه کارگر را بی اراده و بی جنبش می دانست. شخصیت دلخواه وی کسی بود که مردِ عمل باشد و بتواند سر گردن کشان را فرود آورد. این مورخ آلمانی، جایزه نوبل ادبی را در سال 1902م به خود اختصاص داد و یک سال پس از آن، در 14 اوت 1903م در 86 سالگی درگذشت.

پایان اولین دوره جمهوری فرانسه پس از تاج گذاری ناپلئون (1804م)شکل گیری انقلاب کبیر فرانسه در اواسط سال 1789م به تزلزل پایه های امپراتوری در این کشور انجامید و پس از وقوع حوادث متعدد، به سرنگونی رژیم پادشاهی و اعلام حکومت جمهوری در سپتامبر 1792م منجر شد. از این رو، از بیست و دوم سپتامبر این سال، دوره اول جمهوری اول فرانسه معروف به دوره کنوانسیون آغاز شد که در طی آن، کمیته نجات ملی زمام امور را در دست گرفت و با راه اندازی دادگاه های انقلابی و اعدام هزاران نفر، دوران خون بار ترور و وحشت آغاز شد. اما این دوران دیری نپایید و با شورش مخالفان علیه رهبران آن، در اوایل 1795م به پایان رسید. در این زمان، کنوانسیونْ کمیته های نجات ملی را منحل کرد و در اوت همین سال، قانون اساسی جدیدی را تصویب نمود. بر این اساس، کنفوانسیون برای اداره امور کشور، یک هیأت مدیره پنج نفری انتخاب کرد که تا سال 1799م به مدت چهار سال بر فرانسه حکومت کرد و این دوران به دوره حکومت هیأت مدیره یا دیراکتوار معروف شد. با این حال، رئیس هیأت مدیره با اختیارات وسیعی که در مدت حکومت بر فرانسه داشت به پادشاه جمهوری، شهرت یافت. رواج فساد در اواخر حکومت هیأت مدیره و بحران هایی که بر اثر هرج و مرج داخلی و جنگ های خارجی بروز کرده بود، زمینه را برای انقلاب تازه ای فراهم ساخت. در این حالْ، مجلس قانون گزاری که به مجلس پانصد نفری معروف بود، تغییراتی در ترکیب هیأت مدیره داد، ولی بحران ادامه یافت و در چنین شرایطی بود که ناپلئون بُناپارت، یکی از فرماندهان ارشد ارتش، با تمهید مقدمات قبلی، در روز نهم نوامبر 1799م با یک کودتای نظامی زمام امور را به دست گرفت. مجلس پانصد نفری ابتدا در برابر ناپلئون مقاومت کرد، ولی سربازان ناپلئون نمایندگان مخالف را از تالار جلسه بیرون کردند و باقی مانده نمایندگان که مرعوب شده بودند، طرح پیشنهادی ناپلئون برای تشکیل یک حکومت کنسولی را پذیرفتند. به موجب این طرح، هیأت مدیره پنج نفری به هیأت کنسولی سه نفری تبدیل شد و ناپلئون بُناپارت در مقام کنسول اول فرانسه، مقدمات اعلام امپراتوری خود را در پنج سال بعد فراهم ساخت. این امر نقطه پایان انقلاب فرانسه و آغاز دوره سوم جمهوری اول فرانسه معروف به دوره کنسولا بود. در دوران حکومت کنسولی، ناپلئون همراه با ادامه فتوحات نظامی خود دست به اصلاحات عمیقی زد که از آن جمله می توان به تدوین یک قانون اساسی جدید برای فرانسه، تنظیم یک مجموعه قوانین، تأسیس نخستین بانک دولتی فرانسه و تثبیت وضع اقتصادی کشور اشاره کرد. با این اصلاحات، ناپلئون می توانست خود را وارث و دنبال کننده هدف های انقلاب فرانسه و یا به قول طرفدارانش، ناجی انقلاب بخواند. ولی واقعیت امر این است که این ناجی انقلاب، از همان روز کودتا در فکر به دست گرفتن قدرت مطلقه بود. دومین گام ناپلئون برای رسیدن به قدرت مطلقه، تجدیدنظر در قانون اساسی سال 1800م و تصویب قانون جدیدی در اوت 1802م بود که مقام او را به عنوان کنسول مادام العمر تثبیت می نمود و مجالس قانون گزاری را عملاً تابع او می ساخت. دو سال بعد ناپلئون تصمیم گرفت در قالب امپراتور فرانسه، رژیم سلطنتی موروثی را به فرانسه بازگردانَد و این تصمیم را در یک همه پرسی از تصویب مردم گذراند. در نهایت، ناپلئون در دوم دسامبر 1804م به عنوان امپراتور فرانسه تاج گذاری کرد و بدین ترتیب دوره جمهوری اول فرانسه، 26 روز بعد در 28 دسامبر به پایان رسید.

کشف اکسیژن توسط "ژوزف پریسْتْلی" شیمی دان انگلیسی (1774م)ژوزف پریسْتْلی، شیمی دان معروف انگلیسی طی آزمایش های خود موفق شد تا در 28 دسامبر 1774م، گاز اکسیژن را کشف کند. اکسیژن گازی بی رنگ، بی بو و نامرئی است که نزدیک به نیمی از اتم های جهان را شامل می شود. پریستلی، از گرما دادن اکسید جیوه قرمز به وجود اکسیژن پی برد، اما به اهمیت آن واقف نشد و بعدها دانشمندان دیگر آن را اکسیژن نامیدند. اکسیژن نقش مهمی در حیات آدمی ایفا می کند چرا که به هنگام تنفسْ، به درون بدن می رود و با غذا ترکیب می شود. حاصل این عمل، تولید انرژی است که در راه زنده ماندن و کار کردن مصرف می گردد. اکسیژن موجود در هوا باعث می شود اشیاء هنگام گرم شدن بسوزند؛ حتی بدن انسان از سوختن خفیف اکسیژن نیرو می گیرد و توان کار پیدا می کند. هیچ شی ء بدون وجود اکسیژن آتش نمی گیرد و با شعله ور شدن شی ء، گازهای حاصل از آن، با اکسیژن موجود در هوا ترکیب می شوند که در نتیجه، نور و روشنایی به وجود می آید.

مرگ "کوندامین" ریاضی دان شهیر فرانسوی(1774م)کوندامین، ریاضی دان، سیاح و مهندس معروف فرانسوی در سوم مه 1701م در پاریس به دنیا آمد. وی گرچه تحصیلات مرتبی نداشت ولی به سبب علاقه فراوانی که به جفرافیا و ریاضیات پیدا کرد، به مطالعه درباره این علوم پرداخت و دانشمند مشهوری شد. کوندامین در سال 1735م به همراه دانشمندان آکادمی علوم فرانسه، درصدد شناختن شکل حقیقی کره زمین برآمد. این تلاش به کشف برآمدگی خط استوا و فرو رفتگی دو قطب شمال و جنوب انجامید. هم چنین کوندامین در رأس یک گروه علمی، برای اندازه گیری یک قوس نصف النهار کره زمین و با هدف تلاش برای شناخت شکل زمین به کشور پرو در امریکای جنوبی که در نزدیکی خط استوا بود، رفت و طی ده سال این عمل را به انجام رساند. کوندامین سرانجام در 28 دسامبر 1774م در 73 سالگی درگذشت.

مرگ "فرانسوا بوشه" نقاش معروف فرانسوی (1770مفرانسوا بوشه نقاش برجسته فرانسوی در ششم فوریه 1703م به دنیا آمد. او از کودکی وارد عرصه هنر گردید و به دلیل داشتن قوه تخیل بی نظیر، در نقشه کشی، گراورسازی و به ویژه در پُرْتْرِه سازی مهارت فراوانی یافت. این تسلط و توانایی بوشه باعث شد تا در زمره مقربان دربار پادشاه فرانسه قرار گیرد و پس از چندی به علت اشتهار و پرکاری و نزدیکی به دربار، به عنوان نقاش مجالس بزم و طَرَب معروف شد. نقاشی بوشه از حیث رنگ آمیزی، دارای ابتکارات و ابداعات بسیاری است، به این معنی که از استعمال رنگ های سیر خودداری می کرد و بیشتر رنگ های الوان را به کار می برد. وی در جوانی چنان به شهرت رسید که در 28 سالگی موفق به دریافت جایزه آکادمی فرانسه شد. از بوشه بیش از هزار تابلو نقاشی و نیز بیش از ده هزار اثر تصویری دیگر اعم پرتره یا نقاشی صورت و … به جای مانده است. فرانسوا بوشه سرانجام در 28 دسامبر 1770م در 67 سالگی درگذشت.

درگذشت ماری دوم ملکهٔ انگلیس، اسکاتلند و ایرلند

تقسیم قاره کشف شده امریکا بین استعمارگران پرتغال و اسپانیا به دستور پاپ (1494م)با توجه به حمایت پادشاه اسپانیا از کریستُف کُلمب، دریانورد معروف ایتالیایی، به منظور یافتن مسیری از سوی غرب به آسیا و هند که منجربه کشف امریکا شد، طبیعی بود که اسپانیا و همسایه آن پرتغال، زودتر از سایر کشورهای اروپایی به اعزام مهاجرین و توسعه متصرفات خود در قاره امریکا دست بزنند. آوازه شکوه و جلال و ثروت قاره جدید در اروپا، باعث گسترش اندیشه دست یابی به ثروت و گسترش قلمرو کشور اسپانیا شد. از سوی دیگر کاشفین پرتغالی نیز که در سواحل غربی افریقا در حال کار بودند دست به اکتشاف سواحل جنوبی در برزیل زدند که به تدریج موجب برخورد میان دو امپراتوری بر سرتعیین منطقه نفوذ و مرز میان آن ها شد. در نتیجه پادشاهان اسپانیا و پرتغال از پاپ خواستند تا در مورد اختلافات آن ها داوری کرده و منطقه نفوذ هر یک را مشخص کند. درنتیجه، در 28 نوامبر 1494م با میانجی گری پاپ خطّ معینی در غرب جزایر کیپ وِرد در غرب افریقا مرز میان اسپانیا و پرتغال اعلام شد، به این ترتیب که شرقِ خط به پرتغال و غرب آن به اسپانیا تعلق گرفت.

مرگ "فرانچسکو پِتْرارْک" شاعر و ادیب برجسته ایتالیایی (1374م)(ر.ک

صلاح‌الدین ایوبی بنیان‌گذار دودمان ایوبیان، اورشلیم یا بیت‌المُقَّدَس را به محاصره درآورد.

درگذشت "خرقی مروزی" ریاضی دان (532ق)-

محاصره بیت المقدس توسط صلیبی ها (1099م)بعد از اجلاسیه کِلِرمون در 28 نوامبر 1095 و سرآغاز جنگ های صلیبی، نیروی عظیمی از مسیحیان، طبق وعده صاحبان کلیسا، برای خشنودی خدا، آمرزش گناهان خود و نیز آزادی بیت المقدس به راه افتاده و با گذر از شهرها و مناطق مختلف به سوی "سرزمین مقدس" به پیش رفتند. آنها در مسیر خود، از یک طرف به جمع نیرو و تدارکات مالی و نظامی لشکر توجه داشتند و از سوی دیگر، با استفاده از اختلافات درونی مسلمانان، قراردادهایی با بعضی از امیران دول اسلامی برای دریافت کمک، منعقد نمودند. سرانجام سپاهیان صلیبی پس از چهار سال راهپیمایی به قصد تصرف سرزمین های شام، در 6 ژوئن 1099م بیت المقدس را محاصره کرده و سرانجام در نیمه ژوئیه همان سال، این شهر را به تصرف خود درآوردند. البته مسلمانان، چاه هایِ آب اطراف شهر را مسموم نموده و یا پُر کرده بودند. اما صلیبیون با کمک برج های بلند چوبی که ساخته بودند، وارد شهر شدند و به هرگونه جنایتی که توانستند، دست زدند که قتل، غارت اموال، آتش زدن اماکن، ویرانی و تخریب، بخشی از آن بود. صلیبی ها هر که را یافتند، حتی کودکان شیرخواره را یا در آتش سوزاندند و یا با شمشیر کشتند. در این میانه نه مسجد و نه کنیسه محل امنی به حساب نمی آمد. به صورتی که مورخان نگاشتنه اند، در اولین روز تصرف این شهر، بیش از 12 هزار نفر کشته شدند و به این ترتیب اولین مرحله از جنگ های صلیبی به پایان رسید.

بنا نهادن پایه جنگ های صلیبی در مجمع مذهبی "کِلِرْمون" در فرانسه (1095م)جنگ های صلیبی که حدود سه قرن به طول انجامید و خسارات فراوانی به بار آورد، در پی جلسه ای در مجمع کِلِرْمون در جنوب فرانسه و با سخنرانی پاپ اوربان دوم در تاریخ 18 نوامبر 1095م آغاز شد و تا 28 نوامبر به طول انجامید. تاریخ نویسان و محققین معتقدند نخستین انگیزه موثر در به راه افتادن این سلسله از جنگ ها، فعالیت شدید ارباب کلیسا و سردمداران دین مسیح(ع) در جلب توجه مردم می باشد. گرچه بدون تردید و به ویژه در مراحل بعدی، نگرش های سیاسی و قدرت طلبی سران حکومتی نیز موثر بوده است. در اواخر تابستان 1095م، پاپ اوربان دوم، ضمن ورود به فرانسه، نامه هایی به اُسقف های فرانسه و سرزمین های اطراف نوشت و آنها را برای جلسه ای که در کلرمون تشکیل می شود، دعوت نمود. جلسه شورای کلرمون، ابتدا در 18 نوامبر آن سال با حضور سی صد مقام مذهبی مسیحی آغاز شد. در این مجمع، بسیاری از مسائل مربوط به احکام دینی، امور اداری کلیسا و … مورد بررسی قرار گرفت، ولی پاپ در سخنرانی خود که در تاریخ 27 نوامبر ایراد نمود، ضمن بیان خصوصیات سرزمین مقدس و سختی های مسیحیان در مسیر عبادت در بیت المقدس و تسلط مسلمانان بر مراکز دینی و منابع ثروت، از مسیحیان خواست تا به جهادی مقدس که خواست خداست برخیزند. وی به آنان وعده داد که اولا گناهانشان بخشیده می شود؛ ثانیاً اموال و دارایی های آنها حفظ می گردد و ثالثاً از پرداخت جریمه خطاهای خود معاف می شوند و مهم تر از همه آنکه در شمار مردان خدا، درخواهند آمد. این مسئله باعث شد تا بسیاری از مسیحیان که از وعده های مادی و معنوی پاپ به وجد آمده بودند و مال و ثروت فراوانی را در این مسیر می دیدند، آماده نبرد شدند. بدین ترتیب جنگ های صلیبی با یورش مسیحیان صلیبی به سرزمین فلسطین و مناطق اطراف آغاز شد و طی حدود دویست سال نبرد، هشت جنگ صلیبی روی داد. جنگ های صلیبی سرانجام در سال 1291م بدون حصول نتایج دلخواه متجاوزان پایان یافت.