درگذشت ناصر حجازی مربی و بازیکن فوتبال ایرانی

درگذشت آگوستو پینوشه رئیس جمهور شیلی از 1973 تا 1990

مرگ "یاسر عرفات" رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین (2004م)محمدیاسر عبدالرحمن عبدالرؤف القدوه الحسینی معروف به یاسر عرفات در 4 اوت 1929 در قاهره به دنیا آمد. پدرش یک بازرگان فلسطینی بود که در جریان نخستین جنگ اعراب با اسرائیل در سال 1948م کشته شد. یاسر عرفات پس از طی تحصیلات خود، سعی در ایجاد هماهنگی میان دانشجویان فلسطینی علیه رژیم صهیونیستی نمود و در این راستا جنبش فتح برای آزادی فلسطین را تأسیس کرد. عرفات پس از چندی ریاست کمیته اجرایی سازمان آزادی بخش فلسطین (ساف) را بر عهده گرفت و در طول سال های بعد به عنوان نماینده ملت فلسطین شهرت یافت و با همین عنوان در سازمان ملل و کشورهای جهان حضور پیدا کرد. با آغاز انتفاضه فلسطین در سال 1987م، یاسر عرفات ضمن تأیید این قیام و بهره برداری سیاسی از آن، در نیمه نوامبر 1988م تشکیل دولت فلسطین را اعلام نمود و سپس موجودیت و تشکیل دو دولت یهودی و فلسطینی در کنار یک دیگر را پذیرفت. عرفات با اتخاذ این شیوه بر این باور بود که می توان از راه مبارزه سیاسی به راه حل مناسب جهت استیفای حقوق فلسطینیان دست یافت. از این زمان، مذاکرات ساف با رژیم صهیونیستی آغاز شد و ابتدا در چارچوب کنفرانس صلح مادرید در سال 1991م و سه سال پس از آن با امضای پیمان اسلو گفت وگوها ادامه یافت و به تشکیل حکومت خودگردان در کرانه باختری رود اردن و نوار غزه انجامید. عرفات که حدود چهل سال داعیه رهبری مردم فلسطین را داشت در کارنامه خود از جنگ چریکی و مبارزه طولانی با رژیم اشغال گر قدس تا سازش و تسلیم در برابر این رژیم را ثبت نمود. اما در اواخر عمر به نوعی در حاشیه قرار گرفته بود و گاهی نیز از وی به عنوان مانعی در جهت تسلیم کامل فلسطینیان یاد می شد. عرفات سرانجام پس از یک دوره بیماری در 10نوامبر 2004م در 75سالگی درگذشت و در رام اللَّه مدفون گردید.

درگذشت ماری لیکی در تصویر) ،باستان‌شناس و مردم‌شناس بریتانیایی

درگذشت ایت ا... گلپایگانی در 98 سالگی

درگذشت فرانک زاپا آهنگساز، نوازنده گیتار الکتریک و کارگردان آمریکایی

زادروز گونسالو ایگواین فوتبالیست فرانسوی

تشکیل شورای عالی انقلاب فرهنگی به فرمان امام

مرگ "لئونید بِرِژنف" رهبر پیشین اتحاد جماهیر شوروی سابق (1982م)لئونید بِرژنِف، رهبر پیشین اتحاد جماهیر شوروی سابق در 19 دسامبر سال 1906م در خانواده ای فقیر در اوکراین به دنیا آمد. وی پس از اتمام تحصیلات خود وارد حزب کمونیست شد و مدارج ترقی را پیمود. بِرژنِف در طی سال های بعد با حمایت ویژه خروشچف، به کمیته مرکزی حزب کمونیست راه یافت و در جریان جنگ جهانی دوم، تحت نظر مستقیم خروشچف، در سمت کمیسر سیاسی ارتش سرخ در اوکراین خدمت کرد. بِرِژنف در جریان نوزدهمین کنگره حزب کمونیست شوروی، به توصیه خروشجف به عضویت کمیته مرکزی حزب کمونیست برگزیده شد و پس از مرگ استالین نیز تحت توجه و حمایت خاص خروشچف به سرعت در تشکیلات حزبی ترقی کرد. بِرژنِف در سال 1960م به سمت ریاست هیأت رئیسه شورای عالی اتحاد جماهیر شوروی که یک مقام تشریفاتی و معاون ریاست جمهوری بود، انتخاب شد و در نهایتْ در سال 1964م به مقام معاونت خروشچف در رهبری حزب، ارتقا یافت. بِرِژنف در همین موقعیت حساس، هنگامی که خروشچف برای استراحت در خارج از کشور به سر می برد، به ولی نعمت خود خیانت کرد و موجبات برکناری او را از نخست وزیری و رهبری حزب کمونیست شوروی فراهم ساخت. از این زمان، بِرِژنف 58 ساله رهبری شوروی سابق را به عهده گرفت. لئونید بِرژنِف، پیرمردی از مجموعه امپراتوری پیرمردان در شوروی سابق بود که حوادث مثبت و منفی فراوانی را در دوران حکومت خود در داخل و خارج مرزهای این کشور تجربه کرد. او در حالی که به سیاست های تشنج زدایی اظهار شیفتگی می کرد و برای هم زیستی مسالمت آمیز تلاش می نمود، از مسابقات تسلیحاتی با رقبای غربی خود عقب نماند و بودجه عظیمی از کشورش را به تولید و انباشت انواع سلاح ها و برنامه های تسخیر فضا اختصاص داد. وی صاحب دکترینی معروف به دکترین بِرِژنف بود که بر اساس آن تمام کشورهای سوسیالیستی جهان به مثابه یک اردوگاه به شمار می روند و با خلل آمدن به هر یک، بقیه باید در رفع آن مداخله کنند. او معتقد بود که پیوند نظامی، ضامن بقای اردوگاه کمونیسم خواهد بود. بر مبنای همین دکترین بود که در سال 1968م و 1979م، دستور تهاجم ارتش سرخ شوروی سابق به چکسلواکی و افغانستان را صادر کرد. چرا که به نظر تئوریسین های حزب کمونیست، دفاع از نظام سوسیالیستی در یک کشور، تنها، مسئله آن کشور نبود، بلکه در مرحله نخستْ، امری بود مربوط به کل نظام جهانی سوسیالیستی، که رهبری آن را شوروی در اختیار داشت. هم چنین مهم ترین پیمان های منع آزمایش های هسته ای میان امریکا و شوروی، در دوران زمام داری او به امضا رسید. در عرصه داخلی، اقدامات بِرژنِف را این گونه می توان بیان نمود

انتخابات دوره اوّل مجلس خبرگان رهبری (1361ش)-انتخابات نخستین دوره مجلس خبرگان رهبری که بر اساس اصل 107 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، مهم ترین وظیفه آن تعیین رهبر نظام اسلامی است در شرایطی صورت گرفت که کشور در حال نبردی نابرابر با حکومت عراق و دنیای استکبار بود. با این حال، این انتخابات با شرکت مردم شجاع و مقاوم ایران در 19 آذر 1361 برگزار گردید و نزدیک به هجده میلیون نفر در این انتخابات شرکت نمودند. در این دوره 75 نفر از نمایندگان مجلس خبرگان رهبری تعیین شدند. در نهایت اولین مجلس خبرگان رهبری که در واقع دومین مجلس خبرگان جامعه اسلامی بود در تیرماه 1362 با پیام امام خمینی(ره)، افتتاح شد. با رحلت امام خمینی(ره) بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران، مجلس خبرگان رهبری، حضرت آیت اللَّه خامنه ای را به رهبری نظام اسلامی برگزید و این وظیفه را به نحو احسن به انجام رساند.

محکومیت صهیونیسم به عنوان شکلی از نژادپرستی در سازمان ملل متحد (1975م)صهیونیسم که نام آن از کوه صهیون در بیت المقدس گرفته شده، نهضتی است که از اواخر قرن نوزدهم میلادی به منظور ایجاد یک میهن یهودی به وجود آمد. مهم ترین ویژگی صهیونیسمْ، برتری طلبی نژادی است و بنیاد و ریشه تمامی رفتار و کردار صهیونیست ها، اعتقاد عمیق به برگزیدگی قومی می باشد. آنان معتقدند که از دیگران بالاتر، برتر و ارزش مندتر هستند و همه ثروت ها، قدرت ها و رهبری جهان باید در اختیار آنان باشد. بر اساس این اصول بود که دولت مجهول و غاصب اسرائیل در قلب جهان اسلام شکل گرفت و خود را بر جغرافیای سیاسی کشورهای اسلامی تحمیل کرد. مرام نژادپرستانه صهیونیستی در اجتماع رژیم اسرائیل مشهود است به طوری که بخشی از رژیم حقوقی این رژیم، برمبنای قوانین نژادپرستانه شکل گرفته است. در نتیجه، مجمع عمومی سازمان ملل متحد تحت فشار افکار عمومی در تاریخ دهم نوامبر 1975م با صدور قطعنامه 3379 خود اعلام کرد که صهیونیسم یکی از گونه های نژادپرستی و تبعیض نژادی است. صدور این قطعنامه و قطعنامه های مشابه، گرچه موجودیت رژیم صهیونیستی را زیر سؤال می برد اما در مقام عملْ در رفتار این رژیم اشغال گر تاثیری نداشت. رژیم صهیونیستی پس از این قطعنامه نیز از ادامه روش نژادپرستانه خود دست برنداشت و آن را ادامه داد. در نهایت، این قطعنامه 16 سال بعد در جریان کنفرانس صلح مادرید میان اعراب و اسرائیل در اوایل نوامبر 1991م لغو شد.

درگذشت بروس لی استاد هنرهای رزمی، بازیگر آمریکایی

زادروز پیت سمپراس تنیس‌باز آمریکایی

شبکه تلویزیونی ان‌بی‌سی، پخش سریال محبوب پیشتازان فضا را پس از 3 سال، متوقف کرد.

درگذشت هو شی مین رهبر کمونیست ویتنام از 1945 تا 1969، اولین رئیس‌جمهور جمهوری دموکراتیک ویتنام

سخنرانی جامع امام خمینی در تصویب حق کاپیتولاسین.

مرگ "روژه مارتین دوگار" نویسنده شهیر فرانسوی (1958م)روژه مارتین دوگار، نویسنده و رمان نویس معروف فرانسوی در 28 فوریه 1881م در نزدیکی پاریس به دنیا آمد. وی در دوران تحصیل به تدریج به ادبیات علاقه مند شد و به فراگیری اصول نویسندگی پرداخت. مارتین دوگار پس از چندی رمان زندگی مرد مقدس و سپس داستان صورت پذیرفتن را منتشر کرد که آثار خوبی از کار درنیامدند و با شکست مواجه شدند. از این رو مارتین دوگار تصمیم گرفت که همه عمر را به دور از شهر به سر برد و به رمان نویسی بپردازد. وی پس از جنگ جهانی اول، یادداشت هایش را برای خلق اثری مهم بر مبنای مشاهدات و حوادثی واقعی فراهم آورد و هفده سال از عمر خود را صرف تنظیم آن نمود تا سرانجام رمان نه جلدی خانواده تیبو را به تدریج منتشر کرد.شیوه نگارش در این اثر بسیار متعادل است و از روانی و سهولت برخوردار می باشد. قدرت مارتین دوگار از طرفی در عرضه کردن تصویرهای کلی و زنده و وصف حوادث به صورتی واقعی و واکنش های این حوادث در مردم است که با استادی و تیزبینی و صراحتی ستایش انگیز بیان شده است. از طرف دیگر، این قدرت در تعمق و نفوذ نویسنده، در طریقه زیستن افراد در دل حوادث و شرکت آنان در تحولاتْ آشکار می گردد. شاه کار خانواده تیبو، جایزه ادبی نوبل در سال 1937م را برای مارتین دوگار به ارمغان آورد و او را بیش از پیش به شهرت رساند. در ادبیات معاصر، روژه مارتین دوگار، بی شک مقامی کاملاً خاص دارد. وی بیش از هر چیز به مسائل مربوط به جامعه شناسی و روان شناسی و حتی روانپزشکی علاقه داشت که در آثارش با موشکافی فراوان مورد توجه قرار گرفته است. درنظر عده ای، او بیش از حد، احساس ها و واکنش های شخصی را در مسیر داستان دخالت می دهد تا جایی که حضورش در مکالمه ها به حدّ اعلا احساس می شود. برخی مارتین دوگار را تاریخ نگاری اخلاق گرا دانسته اند که زندگی روزمره یک نسل را به رشته تحریر درآورده است. وی در سال های پایانی عمر خود خاطرات زندگی شخصی و ادبی را برای چاپ به ناشر سپرد که در آن با صداقت بسیار و فروتنی کامل، دشواری ها، تردیدها و شکست های خویش را بیان کرده است. روژه مارتین دوگارسرانجام در آخرین روز سال 1958م در 77 سالگی درگذشت.

زادروز مایکل کلارک دانکن بازیگر آمریکایی

استعفای "تریگوه لی" اولین دبیر کل سازمان ملل متحد (1952م)تریگوه لی سیاست مدار نروژی و اولین دبیرکل سازمان ملل متحد در سال 1896م به دنیا آمد. وی در سال 1941م به وزارت امور خارجه نروژ انتخاب شد و در اول فوریه 1946م، پس از پایان جنگ جهانی دوم و بازگشت ثبات به جهان، به عنوان نخستین دبیر کل سازمان ملل متحد، برای یک دوره 5 ساله انتخاب شد. او در اول نوامبر 1950م، پس از پایان این دوره، برای مدت 5 سال دیگر در این سمت ابقا شد. تریگوه لی در زندگی سیاسی و اجتماعی به عنوان یک حقوق دان و کارشناس امور کارگری شناخته شده و نقش موترش در رفع اختلافات های کارگری، به وسیله میانجی گری و سازش، زمینه مناسبی برای نمایش توانایی های او در رفع مسالمت آمیز اختلافات بین المللی فراهم کرده بود. ابتکار عمل او در مورد مسائل فلسطین، جنگ اعراب و اسرائیل، دخالت در جنگ کره، تلاش برای تخلیه ایران از نیروهای متفقین، ارائه برنامه بیست ساله صلح و اصول ده گانه برنامه صلح و … از جمله فعالیت های دوران دبیرکلی تریگوه لی بوده است. تریگوه لی که سیاست میانه رو و محافظه کارانه ای را نسبت به مسایل سیاسی جهان دنبال می کرد درنهایتْ، به سبب بیماری در دهم نوامبر 1952م استعفا داد و داگ هامِرْ شولْدْ، دیپلمات سوئدی، جانشین او گردید. هرچند این نکته را نیز نباید از نظر دور داشت که ادامه جنگ سرد میان شرق و غرب و وجود فضای بی اعتمادی که بلوک شوروی نسبت به فعالیت های دبیرکل سازمان ملل داشت، باعث گردید که تریگوه لی از ادامه فعالیت رضایت بخشِ خود مایوس گردد. تریگوه لی سرانجام در سال 1970 در 74 سالگی درگذشت.

تصویب طرح انتقال مقرّ سازمان ملل به آمریکا در کنگره آمریکا (1949م)سازمان ملل متحد پس از تأسیس در سال 1945م، تا چهار سال یعنی تا 1949م مقرّ مشخصی نداشت. ابتدا قرار بود هم چون جامعه ملل، ژِنو به عنوان مقرر سازمان ملل باشد و جلسات آن، در آن شهر و یا به تناوب در پایتخت های هر یک از کشورهای عضو تشکیل شود. در همین زمان، در دهم دسامبر 1945م کنگره امریکا به اتفاق آرا تصمیم گرفت از سازمان ملل متحد دعوت کند که مقرّ دائمی خود را در امریکا بنا سازد. مجمع عمومی سازمان ملل که اولین جلسه رسمی خود را پس از تأسیس این سازمان در فوریه 1946م در لندن برگزار کرده بود، در چهاردهم فوریه موافقت خود را برای انتقال تشکیلات سازمان ملل به امریکا اعلام نمود. سازمان ملل پس از اعلام موافقت خود با تأسیس مقر این سازمان در امریکا، تصمیم گرفت زمینی به مساحت 180 کیلومتر مربع را از دولت امریکا خریداری کند. در نهایتْ اولین سنگ بنای تأسیس ساختمان 110 طبقه سازمان ملل هم زمان با روز ملل متحد، در 24 اکتبر 1949م، در یک محوطه وسیع، توسط هاری ترومن رئیس جمهور وقت امریکا و در حضور اعضای مجمع عمومی بر زمین زده شد. به تدریج که کار ساختمانی این بنا به پایان رسید، مدارک و اسناد و دفاتر اداری و تشکیلات سازمان ملل از ژنو و لندن و پاریس و … به نیویورک انتقال یافت. پس از سه سال، عملیات احداث ساختمان سازمان ملل به پایان رسید و در اکتبر 1952م اولین جلسه مجمع عمومی سازمان ملل متحد در محل ساختمان نوساز این سازمان در نیویورک تشکیل شد. مصون ماندن امریکا از خسارات جنگ جهانی دوم، دارا بودن امنیت سیاسی و نیز کمک های مالی فراوان امریکا برای خرید زمین و احداث ساختمان سازمان ملل از دلایل اصلی موافقت سازمان ملل برای انتقال ساختمان مرکزی خود به نیویورک بود. کمک های مالی و تسهیلات اقتصادی امریکا برای ساخت مقر سازمان ملل به حدی بود که به تعبیری باید گفت امریکا تشکیلات ساختمانی سازمان ملل را مجانی در اختیار این سازمان قرار داد. ضمن اینکه اساساً طرح تأسیس سازمان ملل متحد در ابتدا از سوی فرانْکلین دِلانو روزْوِلْتْ، سی و دومین رئیس جمهورارائه شده بود. در کنار این موارد باید یک نکته را نیز اضافه کرد و آن اینکه اصولاً تلاش امریکا برای انتقال سازمان ملل به آن کشور، چه به صورت هدیه وام بدون بهره و چه به بهانه ثبات و امنیت و چه به صورت تبلیغ در مورد وضع مطلوب اقتصادی و … در حقیقت تلاش به منظور ایجاد سلطه امریکا بر این سازمان بوده است. چنانکه تلاش های بعدی ایالات متحده نیز مانند تقبّل بیشترین حق السهم در سازمان، اِعمال نفوذ در آراء نمایندگان سازمان، فشار سیاسی بر شورای امنیت و مجمع عمومی و … در دستیابی به منافع بیشتر دولت امریکا، همه در جهت همین سیاست بوده است.

تصویب اعلامیه حقوق بشر در سازمان ملل متحد (1948م)در جریان جنگ جهانی دوم، هنگامی که منشور ملل متحد در دست تدوین بود، احترام به حقوق بشر و آزادی های سیاسی مورد توجه نمایندگان کشورهای مختلف جهان واقع شد. پس از چندی، سازمان ملل متحد تصمیم گرفت که این حقوق، همه جا و برای همه ملت ها قابل اجرا باشد. در ادامه، کمیسیون حقوق بشر در ژانویه سال 1947م شروع به کار کرد و پس از مدتی مطالعه و بررسی در قوانین اساسی کشورها و بحث و گفتگو در کمیسیون های مختلف، نتیجه مطالعات خود را به صورت لایحه ای به مجمع عمومی تقدیم کرد. مجمع مزبور در دهم دسامبر 1948م (19 آذر 1327ش) با 48 رأی مثبت و 8 رأی ممتنع، اعلامیه جهانی حقوق بشر را تصویب کرد و این روز به عنوان روز جهانی حقوق بشر نام گذاری گردید. این اعلامیه، شامل یک مقدمه و سی ماده می باشد و در ماده اول آن به برابری افراد بشر و حاکمیت روح برادری در میان آن ها اشاره شده است. علی رغم تصویب اعلامیه جهانی حقوق بشر، واقعیت در عمل به گونه ای دیگر شکل گرفت. نگاهی گذرا به روی دادهای سیاسی و نظامی جهان پس از پایان جنگ دوم جهانی، تصویری از وقایع اسفبار را نشان می دهد که دقیقاً بیانگر فاصله زیاد میان اهداف و عملکرد جامعه بین المللی در دفاع از حقوق بشر است. به علاوه بر خلاف تصور اولیه، شعارِ دفاع از حقوق بشر، عملاً به ابزاری در جهت اِعمال فشارهای سیاسی و اقتصادیِ دولت های غربی بر کشورهای مستقل جهان برای پیشبرد منافع استعماری این دولت ها، مبدّل شده است. هم اکنون بسیاری از کشورهای جهان، با توجه به این واقعیت تلخ و هم چنین به دلیل ناهم خوانی برخی بندهای اعلامیه حقوق بشر با اعتقادات، فرهنگ و رسوم آنان، خواستار تغییر در این بندها و جلوگیری از استفاده ابزاری از این اعلامیه هستند. به دنبال تصویب اعلامیه جهانی حقوق بشر در دهم دسامبر 1948م توسط مجمع عمومی سازمان ملل متحد و تأیید حقوق طبیعی و اجتماعی افراد بشر توسط این سازمان بین المللی، روز دهم دسامبر (برابر با 19 آذر 1327ش) به عنوان روز جهانی حقوق بشر نام گذاری شده است.

اعلامیه جهانی حقوق بشر با هدف ایجاد و تضمین حقوق و آزادی‌های برابر برای همه مردم به تصویب رسید

مرگ "ماکس پلانک" دانشمند و فیزیک دان برجسته آلمانی (1947م)ماکْسْ پِلانْگ، فیزیک دان و ریاضی دان بزرگ آلمانی در 23 آوریل 1858م به دنیا آمد. وی پس از اتمام تحصیلات دانشگاهی، به سمت استادی دانشگاه مونیخ دست یافت و به تحقیقات متعددی در زمینه انرژی پرداخت. تا سال 1899م، دانشمندان تصور می کردند که انرژی به طور اتصالی جریان دارد ولی ماکس پلانک در 14 دسامبر 1899م به جامعه فیزیک برلین اظهار داشت که انرژی به صورت انفصالی است که آن را دامنه انرژی یا کوآنتای انرژی می گویند. این یافته علمی با اصول و قوانینی که تا آن روز دانسته شده بود وفق نمی کرد و طبعاً مخالفانی برای پلانک به وجود آورد، ولی این مخالفت ها بیش از 5 سال طول نکشید زیرا تئوری انیشتین که متکی بر توری کوآنتا بیان شد، ارزش واقعی و حقیقی تئوری پلانْکْ را معلوم نمود. ماکس پلانک به سبب ارائه نظریه کوآنتا، در سال 1918م جایزه نوبل فیزیک را دریافت کرد. پلانک که از مخالفین سرسخت هیتلر، دیکتاتور توسعه طلب آلمان نیز به شمار می رفت، تحقیقات جامع و ارزش مندی در زمینه ترمودینامیک، فیزیک نظری، حرارت، تشعشع و نور انجام داد و آثاری در این زمینه ها از او بر جای مانده است. پس از جنگ جهانی دوم، دولت آلمان می خواست به مناسبت نودمین سال تولد پلانک جشنی برپا کند که پلانک چند روز زودتر در دهم دسامبر 1947م درگذشت.

تولد "بشیر جُمیِّل" رئیس جمهور پیشین لبنان (1947م)

مذاکره برای عقد پیمان بیست ساله اتحاد و امنیت متقابل بین فرانسه و روسیه در مسکو بوسیله ژنرال دوگل

شناسایی کمیته ملی آزاد فرانسه به ریاست ژنرال َارل دوگل از طرف آمریکا به عنوان حکومت دفاکتوی کشوری فرانسه در مناطق آزاد شده آن کشور، صدور اعلامیه ژنرال آیزنهاور خطاب به حکومت آلمان مبنی براینکه نیروهای پارتیزانی و زیرزمینی فرانسه به عنوان محاربین با آلمان شناخته می شوند.

زادروز جان کری سیاستمدار آمریکایی، شصت وهشتمین وزیر امورخارجه ایالات متحده آمریکا

غرق ناو پرنس آف ویلز و ریپلس انگلیسی عازم سنگاپور از طرف نیروی هوایی ژاپن در ساحل مالایا

مرگ "مصطفی کمال آتاتورک" نخستین رئیس جمهور لائیک ترکیه (1938م)مصطفی کمال پاشا معروف به آتاتورک به معنی پدر ترک ها در 30 ژانویه سال 1881م به دنیا آمد. وی از جوانی وارد نظام شد و در سال های 1911 به بعد در جنگ علیه ایتالیا در لیبی و سپس جنگ بالکان، شرکت کرد. ولی بزرگ ترین پیروزی نظامی او که موجب شهرت و محبوبیت وی در میان نظامیان ترک شد، شکست دادن نیروهای فرانسه و انگلیس در نبرد گالیپولی در سال 1915م بود. او بعد از این جنگ نیز درمراحل نهایی جنگ جهانی اول در قفقاز و روسیه جنگید و پیروزی هایی به دست آورد. آتاتورک پس از جنگ جهانی اول در رأس افسران جوان ناسیونالیست، طی کودتایی امپراتوری عثمانی را منحل کرد و با تشکیل دولت موقت انقلابی در آنکارا، جمهوری ترکیه را بنا نهاد. مصطفی کمال سپس، سلطنت و خلافت را در امپراتوری عثمانی که جز سرزمین کنونی ترکیه چیزی از آن باقی نمانده بود لغو کرد و در سال 1923م به عنوان اولین رئیس جمهور ترکیه انتخاب شد. سیاست کلی داخلی و خارجی حکومت آتاتورک عبارت بود از جدایی دین از سیاست، تأسیس حکومت لائیک در ترکیه، ایجاد نظام حقوقی و قضایی اروپایی در این کشور، اتخاذ سیاست بی طرفی در مناسبات بین المللی ترکیه به منظور حفظ استقلال کشور، پایه ریزی صنایع جدید مطابق الگوهای غربی، ترویج فرهنگ اروپایی و اتکا بر ناسیونالیسم و ملی گرایی ترکی. آتاتورک در چارچوب سیاست اسلام زدایی خود که انگلیسی ها به وی دیکته کرده بودند، پس از الغاء خلافت، وزارت شریعت و امور خیریه و دادگاه های مذهبی را منحل نمود. تعطیلی و تمسخر زیارتگاه ها و اماکن مذهبی، قرار دادن اذان ترکی به جای عربی، منع استفاده از نام های خانوادگی عربی، تغییرنام اسلامبول به استانبول، قرار دادن روز یکشنبه به عنوان روز تعطیل، ممنوعیت هر گونه حرکت مذهبی، ممنوعیت استفاده زنان از حجاب اسلامی، استفاده از تقویم میلادی به جای تقویم قمری، کنار نهادن دین رسمی اسلام و تعیین حکومت سکولار، جای گزینی الفبای لاتین به جای الفبای ترکی و نمونه های فراوان دیگر، از جمله اقدامات دین ستیز این عنصر خودباخته غرب می باشد. در همین راستا بود که رضا خان پهلوی پس از سفر به ترکیه و دیدار با آتاتورک، سیاست های سکولاریستی وی را در ایران به مرحله اجرا گذاشت. حکومت آتاتورک مبتنی بر یک نظام تک حزبی و دیکتاتوری بود. او از ابتدای حکومت خود به اجرای برنامه های وسیعی برای اروپایی کردن ترکیه همت گماشت و در راستای تحقق این هدف، قانون مدنی سوئیس، قانون جزای ایتالیا و قانون تجارت آلمان را در کشور رواج داد. جمهوری ترکیه در مدت کوتاهی به دیکتاتوری کامل مبدل شد. کلیه امور مملکت با صدور فرمان از سوی آتاتورک انجام می گرفت و در برابر خواست او، مجلس و پارلمان اجازه هیچ گونه اعتراض و مخالفتی نداشتند. با این حال آتاتورک سعی می کرد در سیاست خارجی، خود را فردی صلح جو نشان دهد و به همین سبب، قراردادها و پیمان های دوستی متعددی را با کشورهای جهان به امضا رسانید. آتاتورک چهار بار به ریاست جمهوری ترکیه انتخاب شد و سرانجام پس از پانزده سال زمام داری، در دهم نوامبر 1938م در 57 سالگی درگذشت.

درگذشت لوئیجی پیراندلو نمایشنامه‌نویس و رمان‌نویس ایتالیایی، برندهٔ جایزه نوبل ادبیات سال 1934

لنین رهبر شوروی با ایران و افغانستان پیمان دوستی دائمی، کمک متقابل و عدم مداخله در امور یکدیگر را امضاء کرد، که به موجب آن امتیازات استعماری امپراتوری روسیه ملغی شد.

روز استقلال "لهستان" (1918م)کشور لهستان دارای قدمتی تاریخی است که در قرن دهم میلادی با اتحاد میان اقوام مختلف شکل گرفت. از آن زمان این کشور، به عنوان یک قدرت منطقه ای، ضمن توسعه و تحکیم مرزهای خود، با کشورهای عثمانی و روسیه به جنگ پرداخت. این وضعیت تا اواخر قرن هجدهم ادامه داشت و بعد از حملات روس، پروس و اتریش، ضربه نهایی توسط ناپلئون بُناپارت بر این کشور وارد شد و لهستان کاملا تجزیه گردید. اگرچه در جریان کنگره ویِن در سال 1815م ایجاد کشوری با نظام سلطنتی تأیید گردید اما در اوخر قرن نوزدهم، بار دیگر لهستان میان قدرت های مطرح اروپایی تقسیم گردید و این وضعیت تا پایان جنگ جهانی اول ادامه یافت. هم زمان با پایان جنگ جهانی دوم، در 11 نوامبر 1918، "جوزف پیلسودسکی" به عنوان رهبر استقلال طلبان، این کشور، وارد ورشو شد و تشکیل جمهوری مستقل لهستان را اعلام نمود. وی با فراز و نشیب هایی تا سال 1935م بر مسند حکومت قرار داشت. تا اینکه با حمله آلمان به لهستان در اول سپتامبر 1939م، جنگ جهانی دوم از این منطقه آغاز شد. با پایان جنگ، کمونیست ها با حمایت آشکار شوروی زمام امور لهستان را به دست گرفتند و پس از فروپاشی شوروی و ایجاد تحولات در بلوک شرق، لهستان در اوایل سال 1999 به عضویت ناتو و 5 سال بعد از آن به عضویت اتحادیه اروپا در آمد.

امضای قرارداد ترک مخاصمه و پایان جنگ جهانی اول (1918م)جنگ جهانی اول که از روز اول اوت 1914م به بهانه کشته شدن ولی عهد اتریش در شهر سارایوو، به دست یک دانشجوی صرب، آغاز گردید تا یازدهم نوامبر 1918م به مدت چهار سال و صد روز به طول انجامید. در این جنگ، شانزده کشور به طور مستقیم و ده کشور به طور غیرمستقیم شرکت نمودند که در دو گروه متخاصم جای داشتند. متحدین مرکب از دُوَل مرکزی اروپا شامل آلمان، امپراتوری اتریش - مجارستان که بعدها ترکیه و بلغارستان نیز به آن ها اضافه شدند و متفقین شامل فرانسه، بریتانیا، روسیه، بلژیک، صربستان و ژاپن که بعدها ایتالیا، رومانی، یونان، پرتغال، امریکا و چند کشور دیگر به یاری آن ها وارد جنگ شدند. با گسترش دامنه شکست آلمان و قتل عام وسیع نیروهای متحد توسط متفقین، پادشاه آلمان مجبور به پذیرش ترک مخاصمه و کناره گیری از قدرت گردید. در نهایت در روز یازدهم نوامبر سال 1918م، قرارداد ترک مخاصمه به امضا رسید و از یازده صبح همین روز، صدای شلیک توپ ها و مسلسل ها در سرتاسر جبهه غرب خاموش شد. به موجب این قرارداد، نیروهای آلمان بدون قید و شرط تسلیم شدند و عملیات اشغال خاک آلمان تا اواخر دسامبر سال 1918م به انجام رسید. در طول جنگ جهانی اول، بیش از 65 میلیون سرباز در مراحل مختلف جنگ شرکت کردند. متفقین جمعاً بیش از 42 میلیون سرباز را بسیج کردند و تعداد سربازان دول محور، در حدود 23 میلیون نفر بود که از این میان سهم روسیه به تنهایی بیش از دوازده میلیون، آلمان یازده میلیون، انگلستان 9 میلیون، فرانسه 8/5 میلیون، اتریش 7/8 میلیون، ایتالیا 5/5 میلیون و امریکا 4/3 میلیون نفر را وارد جنگ نمودند. کل تلفات جنگ جهانی اول اعم از کشته و زخمی و اسیر، بالغ بر 35/5 میلیون نفر بود که بیش از 57 درصد کل نیروهای شرکت کننده در جنگ را تشکیل می داد. بیشترین تلفات این جنگ را روس ها، فرانسوی ها و اتریشی ها متحمل شدند، چ را که بیش از 76 درصد سربازان روسی، 73 درصد سربازان فرانسوی و نزدیک به نود درصد سربازان اتریشی که در جنگ شرکت کردند، کشته و زخمی یا اسیر شدند. نتایج جنگ جهانی اول، شکست متحدین، ویرانی شهرها و روستاها و کشته شدن میلیون ها نفر و آوارگی و جراحت ده ها میلیون نفر بود. در جنگ جهانی اول، نزدیک به یک چهارم نیروی جوان کشورهای اروپایی تلف شدند و خسارات وحشتناکی بر کشور متخاصم وارد آمد.

زادروز آلکساندر سولژنیتسین نویسندهٔ روسی، برندهٔ جایزه ادبیات نوبل سال 1970 میلادی

زادروز تنزینگ نورگای اولین فاتح قله اورست به همراه ادموند هیلاری

زادروز الیویه مسیان آهنگساز و نوازندهٔ ارگ فرانسوی

مرگ "ژولیوس اُوپرْتْ" محقق و خاورشناس معروف آلمانی (1905م)ژولْیوس اُوپِرْتْ، خاورشناس معروف آلمانی و بنیان گذار علم آسورشناسی، در نهم ژوئیه 1825م در هامبورگ آلمان به دنیا آمد. او تحصیلات مقدماتی و تکمیلی خود را در آلمان، سوئیس و فرانسه گذراند و در رشته زبان شناسی و باستان شناسی به تحقیق و مطالعه پرداخت. اوپرت هم چنین زبان های فارسی، عربی، عبری و سانسکریت را آموخت. وی مقاله ای درباره سیستم صوتی زبان هخامنشی ارائه نمود که در آن، روش ادا کردن حروف صدادار در زبان فرس قدیم را بیان کرد. مطالعه و ترجمه کتیبه های میخی زمان داریوش هخامنشی که به سه زبان فرس هخامنشی، آشوری یا سامی و تورانی بود، از دیگر فعالیت های اوپرت به شمار می رود. از این رو، کرسی استادی آسورشناسی در فرانسه را برعهده گرفت و با تلاش های وسیع وی در این رشته، به عنوان جامع علوم و بنیان گذار آسورشناسی در جهان معرفی شد. در کنار تدریس، مطالعات حضوری در کاوش های باستان شناسی به اوپرت امکان داد تا بتواند نقشه شهر بابل قدیم در بین النّهرین را برطبق اصول فنی و علمی رسم کند. هرچند در این میان، کتابخانه بزرگی حاوی لوحه های به خط میخی کشف شد که سر از موزه های اروپا و به ویژه انگلستان درآورد. پروفسور اوپرت بالغ بر هشتاد اثر از خود به یادگار گذاشت که در موضوع آسورشناسی، کتیبه و نیز زبان های باستانی، تاریخ نگاری و نژادشناسی بوده است. وی در سال 1881م مجله آسورشناسی را در پاریس تأسیس کرد و مقالات تتبُّعی قابل ملاحظه ای در آن نگاشت که مورد توجه و استفاده اهل علم در اروپا و امریکا قرار گرفت. پروفسور ژولیوس اوپرت سرانجام در 21 اوت 1905م در هشتاد سالگی در پاریس درگذشت.

اولین جوایز نوبل در سالروز مرگ آلفرد نوبل اعطا شدند.

پایان دوران چهارصد ساله تسلط استعمار اسپانیا بر کشور کوبا (1898م)سرزمین کوبا واقع در امریکای مرکزی در 27 اکتبر 1492م توسط کریستُف کُلُمْبْ دریانورد معروف ایتالیایی که در خدمت دربار اسپانیا بود، کشف شد و از همان زمان زیر سلطه استعماری اسپانیا قرار گرفت. با این حال، فعالیت های آزادی خواهی کوبا از قرن نوزدهم آغاز گردید و در طول این قرن ادامه یافت. اما علی رغم تمامی تلاش ها و حتی جنگ های چریکی، اسپانیا این شورش ها را سرکوب کرد و حاکمیت استعماری خود را بر کوبا ادامه داد. در این میان، امریکا بارها تمایل خود مبنی بر الحاق کوبا به خاک ایالات متحده را اعلام کرد و این درخواست در سال های پایانی قرن نوزدهم، با توجه به اوج گیری مبارزات مردم کوبا علیه اسپانیا، به صورت جدی تری مطرح شد. این در حالی بود که اسپانیا نیز برای رها شدن از مشکلات پیش آمده، درصدد ارائه خودمختاری تدریجی به کوبا بود. البته این تصمیم، مورد نظر امریکا نبود چرا که ایالات متحده به دنبال بهانه ای برای حذف اسپانیا و جای گزینی خود در این منطقه بود. در این میان و به دنبال درگیری کوتاه مدتی که در فوریه 1898م بین امریکا و اسپانیا روی داد، چون اسپانیا توانایی جنگ با امریکا را نداشت به مذاکره روی آورد و از پاپ تقاضای میانجی گری نمود. مذاکرات دو کشور در نهایت به معاهده پاریس انجامید که در تاریخ دهم دسامبر 1898م به امضا رسید و شرایط سخت و ناگواری را بر اسپانیا تحمیل نمود که واگذاری مناطق کوبا و اطراف آن به امریکا از آن جمله بود. در این تاریخ، هرچند حاکمیت استعماری 406 ساله اسپانیا بر کوبا خاتمه یافت، اما استعمار نوین، جای گزین آن شد که تا زمان انقلاب ضد دیکتاتوری در سال 1959م، به مدت 61 سال ادامه یافت. از آن زمان و با کوتاه شدن دست امریکا از کوبا، دشمنی های ایالات متحده با کوبا همچنان ادامه دارد.

درگذشت آلفرد نوبل شیمیدان، مهندس، مبتکر و اسلحه‌ساز سوئدی، بنیانگذار جایزه نوبل

درگذشت "آلفرد نوبل" شیمی دان معروف سوئدی (1896م)لفرد نوبل، شیمی دان نامی سوئدی در 21 اکتبر سال 1833 در استکهلم سوئد متولد شد. وی تا ی تا 16 سالگی نزد معلم خصوصی درس خواند و با برخورداری از هوش سرشار خود، به پیشرفت های مهمی در علوم و فنون نائل گردید. آلفرد هم چنین توانست زبان های روسی، انگلیسی، فرانسوی و ایتالیایی را به خوبی فراگیرد و وارد عرصه تحقیقات در زمینه شیمی گردد. پشت کار مداوم آلفرد نوبل سبب شد تا در هفتم ماه مه 1878م، پس از سال ها تحقیق و مطالعه در زمینه علم شیمی، موفق به اختراع ماده نیرومند انفجاری دینامیت گردد. اما از این ماده منفجره به جای استفاده صلح آمیز، به عنوان ابزار جنگی استفاده شد و نوبل را به فکر انداخت که دینامیت بی خطر بسازد که به راحتی منفجر نشود. آلفرد نوبل علاوه بر اختراع دینامیت، به 350 اختراع و اکتشاف دیگر نیز دست یافت و در 93 کشور، کارخانه و کارگاه تولیدی دایر نمود. نوبل که اختراع خود را در دست دولت ها و نظامیان برای مقاصد ضد بشری می دید، بر آن شد تا با اختصاص ثروتش به کسانی که در زمینه پیش برد علم و گسترش صلح فعالیت می کنند جایزه ای اهدا نماید. از این رو، یک سال قبل از مرگ، در سال 1895م با اشتیاق فراوانی که به پیشرفت علم داشت، وصیت نامه مشهور خود را در این مورد تنظیم کرد که بر اساس آن، بنیادی تأسیس شده و به افراد برجسته در علوم فیزیک، شیمی، پزشکی و ادبیات و نیز تلاش گران عرصه صلح جوایزی اهدا کند. این بنیاد که به نام او، بنیاد نوبل خوانده می شود هم اکنون نیز به این کار ادامه می دهد. هر چند در این میان، این جوایز به ویژه جایزه صلح آن، جنبه سیاسی پیدا کرده و وسیله ای برای تبلیغ سیاست های استکباری قدرت مندان غربی شده است. آلفرد نوبل سرانجام در دهم دسامبر 1896م در 63 سالگی درگذشت.

زادروز نلی زاکس شاعر آلمانی

تولد "بوریس پاسْتِرناک" بزرگ ترین شاعر معاصر روس (1890م)

زادروز بوریس پاسترناک در تصویر) نویسنده و شاعر روس، خالق اثر دکتر ژیواگو.

درگذشت "هنری لانگ فلو" نویسنده و ادیب معروف امریکایی (1882م)هنری واد زورث لانْگْ فِلو، ادیب شهیر امریکایی، در 25 آوریل 1807م به دنیا آمد. وی از کودکی ذوق ادبی خویش را نشان داد و اولین اثر شعری خویش را در چهارده سالگی منتشر ساخت. لانگ فلو پس از طی تحصیلات متوسطه، راهی اروپا شد و پس از آشنایی با فرهنگ آن سامان، به اشاعه آن در امریکا پرداخت. او سپس به مدت 18 سال به تدریس زبان های جدید در دانشگاه هاروارد پرداخت و هم زمان، برخی آثارش را منتشر کرد. لانگ فلو، در طی سال های بعد، آثار بسیاری چاپ نمود و از این جهت، به عنوان یکی از پرکارترین شاعران امریکا شهرت یافت. آثار لانگ فلو علاوه بر تفکر، تغزُّل و نکته های ارشادی، آمیخته با مضامین احساسی، فلسفی، خیال انگیز و تمایلات اخلاقی بود. اشعار لانگ فلو، ظریف، آمیخته با قدرت نقاشی و تجسم دقیق است و غالباً در آنها غم و اندوه پنهانی نهفته است. داستان های او نیز نشانگر تسلط لانگ فلو بر فرهنگ و ادبیات اروپاست. وی در زمان حیات خود از محبوبیت، شهرت و افتخار فراوانی در امریکا و اروپا برخوردار شد. استادی وی در هنر نقل و سادگی مضامین، ترکیب و ساختمان شعر، لطافت تغزل و برخورداری از وسعت فرهنگ و تبحر در ادبیات اروپا و امریکا، او را به عنوان شاعری که کمال مطلوب عامه می باشد معرفی نموده است. تعدادی از آثار متعدد لانگ فلو عبارتند از

زادروز اسوالد اشپنگلر فیلسوف آلمانی

تولد "لی دِ فارِسْتْ" مخترع و صنعت گر امریکایی (1873م)

تولد "پیر لوئیس" شاعر و داستان سرای فرانسوی (1870م)پیِر لوئیس، ادیب و نویسنده فرانسوی در دهم دسامبر 1870م در بلژیک به دنیا آمد. وی پس از طی تحصیلات متوسطه، برای ادامه تحصیل در رشته فلسفه به پاریس رفت و پس از آشنایی با ادبای آن شهر، مجله ادبی لاکونک را بنیان نهاد. لوئیس از همین زمان نخستین اشعارش را در این مجله منتشر کرد که مورد تحسین قرار گرفت. وی در سال های بعد آثار متعدد دیگری به نگارش درآورد که با به نمایش درآمدن برخی از آنها، شهرت فراوانی نصیب لوئیس نمود. پیِر لوئیس مدتی نیز به کارهای تحقیق و تفسیر متون پرداخت که بعضی از آنها را منتشر کرد و بعضی را در نامه هایی برای دوستان فرستاد. وی در اشعار خود، درخشان ترین رنگ و جلای نوشته های مکاتب زمان را جمع کرده و توجه به زیبایی و قالب را در درجه اول اهمیت قرار داده است. پیِر لوئیس ده سال آخر عمر را در عُزلت گذراند و سرانجام در چهارم ژوئن 1925م، در 55 سالگی درگذشت.

زادروز فریتس هابر شیمیدان آلمانی، برندهٔ جایزه نوبل شیمی سال 1918

تصرف سرزمین آلاسکا توسط امریکا (1867م)آلاسکا سرزمینی است به وسعت قریب به یک میلیون و پانصد هزار کیلومتر مربع در شمال غربی امریکا که اکنون یکی از ایالات امریکاست. آلاسکا تا سال 1867م متعلق به روسیه بود، ولی در این زمان، پادشاه وقت روسیه نگاهداری این سرزمین دور افتاده و یخ بندان را به صرفه نمی دانست. از این رو، پیشنهاد امریکایی ها برای خرید این سرزمین را پذیرفت و به این ترتیب از 18 اکتبر 1867م، سرزمین آلاسکا به تصرف و مالکیت نیروهای امریکا درآمد. آلاسکا هم اکنون یکی از زر خیزترین ایالات امریکاست و از آغاز دهه 1960م به این طرف منابع نفتی مهمی در آن کشف شده و مورد بهره برداری قرار گرفته است.

سرزمین آلاسکا که توسط دولت آمریکا از دولت روسیه خریداری شده بود، در این روز رسماً به مالکیت آن دولت درآمد و پرچم ایالات متحده در آن برافراشته شد.

درگذشت لئوپولد یکم نخستین پادشاه بلژیک

درگذشت فریدریش ویلهلم چهارم پادشاه پروس، بزرگترین پسر فریدریش ویلهلم سوم

حفر اولین چاه نفت جهان در ایالت پنسیلوانیای امریکا (1859م)تا قبل از حفر نخستین چاه نفتی به کمک وسایل جدید حفاری، این ماده مهم فقط از چشمه های سطحی نفت، یا چاه های کم عمق که به وسیله دستْ حفر می شد استخراج می گردید و موارد استفاده از نفت خام نیز محدود بود. با این حال در 24 ژانویه سال 1859م برای اولین بار یک چاه که به منظور استخراج نفت حفر شده بود، به طور محدود به نفت رسید و بدین ترتیب برای نخستین بار در تاریخ، این ماده حیاتی از اعماق زمین بیرون آورده شد. این چاه توسط "ادوین لورنتین دریک" در ایالت پنسیلوانیای امریکا حفر گردید. اما در واقع، آغاز عصر نفت از روز 27 اوت 1859م است که پس از حفر یک چاه عمیق 230 متری، انسان به نفت دست یافت. کشف نفت به عنوان مهم ترین کشف نیمه دوم قرن نوزدهم، تاثیر شگرفی در توسعه صنایع و وسایل حمل و نقل برجای گذاشت و در سال های بعد، به یکی از مهم ترین منابع انرژی تبدیل شد که حتی بر سیاست های جهانی نیز تاثیر می نهاد. دکل و سایر آلات حفاری مربوط به این چاه هنوز به عنوان سمبلی از پیدایش صنعت نفت در جهان، در موزه ای درنگهداری می شود.

زادروز ونسان ون گوگ نقاش نامدار هلندی

تولد "ونسان فان گوگ" نقاش شهیر هلندی (1853م)وِنسان فان گوگ یکی از پرآوازه ترین نقاشان هنر مدرنِ قرن نوزدهم، در 30 مارس 1853م در لاهه هلند به دنیا آمد. وی در ابتدای جوانی به کارهای گوناگونی روی آورد ولی در سی سالگی عشق غریبی به نقاشی پیدا کرد. از این رو به فراگیری نقاشی روی آورد و در این هنر به تحصیل پرداخت. فان گوگ به واسطه وسواس زیادی که در نقاشی داشت، اخلاقش تند و یک نوع خشم و عصبانیت همیشگی در او بود. از این رو، در اثر همین بحران عصبی گوشش کر شد و حال غیرعادی یافت. با این وجود درحال تب و هذیان هم زغال به دست می گرفت و روی کاغذ طراحی می کرد. فان گوگ در ابتدا از رنگ های تیره استفاده می کرد و از سال 1886م به رنگ های زنده و روشن توجه نمود. وی در این ایام، نشاط و فعالیت بی سابقه ای یافت و تابلوهای بسیاری کشید. با وجود جنون ادواری که عارض او می شد، تابلوهای بسیاری از فان گوگ به یادگار مانده است. این نقاش بلند آوازه هلندی، طی پنج سال آخر عمرش بیش از 800 تابلوی رنگ روغن پدید آورد. سیب زمینی خواران و گل آفتاب گردان از زیباترین آثار فان گوگ به شمار می روند. وِنسان فان گوگ سرانجام در 28 ژوئیه سال 1890م در 37 سالگی خودکشی کرد.

شهرک‌نشینان انگلیسی‌تبار آمریکایی، در شهر سونوما، اقدام به شورش علیه مکزیک کردند و با اعلام جمهوری کالیفرنیا، پرچم کالیفرنیا را برافراشتند.

تولد خانم "امیلی دیکِنْسون" بانوی شاعر امریکایی (1830م)خانم امیلی دیکِنْسون، بانوی شاعر امریکایی در دهم دسامبر 1830م در ایالت ماساچوست امریکا به دنیا آمد. امیلی در ابتدا در زادگاهش و سپس در یک کالج به تحصیل پرداخت اما به سبب آنکه عمیقاً از تعلیم و تربیتی چنان خشک و خشونت آمیز رنج می برد، دنباله تحصیل را رها کرد و در خانه به وسیله معلم خصوصی و مطالعات شخصی بر وسعت معلومات خود افزود. دیکنسون در اواسط عمر به دنبال آشنایی با برخی نویسندگان معروف امریکا، به ادبیات علاقه مند شد و با الهام از آثار آنان، اشعار فراوانی سرود. سال های پایانی عمر امیلی دیکنسون به انزوا و گوشه گیری در زادگاهش گذشت و او بیشتر وقتش را به پرورش گل و سرودن شعر مصروف داشت. از وی نزدیک به دو هزار قطعه منظوم بر جای مانده که تنها سه منظومه از آن ها در زمان حیاتش انتشار یافت. پس از مرگ، اشعار او به صورت یادداشت های پراکنده و گاه با خط ناخوانا در گوشه و کنار اتاقش پیدا شد که شش سال پس از مرگش در دیوانی انتشاریافت و پیروزی عظیمی در ادبیات امریکا به دست آورد. هم چنین چاپ کامل اشعار دیکنسون 38 سال پس از مرگ وی در سال 1924م اتفاق افتاد. به طور کلی، نمی توان اشعار دیکنسون را به عصری معیّن، منسوب کرد. اشعار وی از رنج درون و شکنجه پنهانی او حکایت دارد که همه در قطعه های کوتاه و موجز چون رباعی و با وزنی خاص و قالبی ساده گنجانده شده و از قدرت عجیب در تصویر و ترسیم و از نفوذ فراوان و از سبکی پاکیزه و اعجاب آور برخوردار است. بی آنکه بتوان امیلی دیکنسون را با شاعری معین سنجید، می توان او را در شمار چند تن بانوی شاعر بزرگ جهان به شمار آورد که شهرتش پس از مرگ، روزافزون شد واشعارش در نسل بعد، نفوذ بسیار یافت. خانم امیلی دیکنسون، سرانجام در پانزدهم مه 1886م در 56 سالگی درگذشت.

زادروز امیلی دیکنسون شاعر آمریکایی

زادروز ایدا لاولیس در تصویر)، ریاضیدان و نخستین برنامه‌ساز رایانه

زادروز کارل گوستاو ژاکوب ژاکوبی ریاضیدان آلمانی

تولد "یوهان شیلْلِر" نویسنده و ادیب برجسته آلمانی (1759م)یوهان فردریک شیلِّر نویسنده، شاعر و نمایش نامه نویس آلمانی در دهم نوامبر 1759م در ایالت وِرْتِمْبرگ آلمان به دنیا آمد. وی از کودکی عشق سرشاری به نویسندگی و شعر داشت و نخستین اثرش را در هجده سالگی به نگارش درآورد. شیلْلِر پس از پایان تحصیلات، رسماً به کار نویسندگی پرداخت و بعدها با گوته، شاعر و نویسنده بزرگ هم وطنش آشنا شد. شیلْلِر مانند گوته، سبکی نو در ادبیات آلمانی پدید آورد و یکی از فصول درخشان ادبیات قرن نوزدهم آلمان به او تعلق گرفت. بزرگ ترین اثر شیلْلِر، درام راهزنان نام دارد که از معروف ترین نمایش نامه های ضد استبدادی او محسوب می شود. او بعد از انتشار این نمایش نامه از نویسندگی منع شد. شیلْلِر در نمایش نامه نویسی چیره دست بود و سبک نویسندگی اش به مکتب کلاسیک شباهت نزدیک دارد. آثار وی دربردارنده ظرافت، دقت، سادگی و وقار هستند. نمایش نامه های بزرگ شیلْلِر، حماسی یا تراژدی هستند و زمینه های تاریخی و سیاسی دارند. این آثار هم چنین همگی مبیّن ایده آلیسم و خیال پردازی و تصورسازی می باشند و بر اصول متین اخلاقی شیلْلِر و تاکید وی در آزادی و شرافت انسانی استوارند. شیلْلِر پس از گوته، از بزرگ ترین پایه گذاران ادبیات جدید آلمان است و شعرای رمانتیک قرن نوزدهم آلمان، تحت تاثیر وی بوده اند. شیلْلِر، زیبایی را چه در قلمرو شعر و چه در فلسفه، دومین خالق بشر می نامد. در نظر او تنها تربیت و فرهنگ و ادراک زیبایی است که قادر است به روح بشر اعتلا بخشد. هنر در نظر شیلْلِر، بزرگ ترین مربی فرد و جامعه است. توصیف شاعرانه در برخی آثار شیلْلِر به او امکان می دهد که هسته مرکزی جامعه و خانواده و حکومت را در وحدت و کلّیت و اشتراک منافع جای دهد و موجوداتی را که به وسیله عشق و یگانگی به هم پیوسته اند، در آینده ای توام با صلح و سلامت جاودانی تجسم بخشد. شیلْلِر به همراه گوته، دو نابغه شعر و ادب و دو نویسنده کلاسیک آلمانند و شیلْلِر را شاعر ملی آلمان نیز خوانده اند. از مهم ترین آثار شیلْلِر می توان از داستان آتالا، منظومه های فلسفی، ترانه ناقوس و نمایش نامه والِنِشتاین و … نام برد. فردریک شیلْلِر سرانجام در نهم مه 1805م در 56 سالگی درگذشت.

تولد "کلود بِرتولِه"، شیمی دان برجسته فرانسوی (1748م)کنت کلود لویی بِرتوله، شیمی دان فرانسوی در نهم دسامبر 1748م در فرانسه به دنیا آمد. وی پس از طی تحصیلات خود موفق به اخذ دکترای طب شد و پس از آن به مطالعه و تحقیق در علم شیمی پرداخت. برتوله تحقیقاتی درباره کُلُر انجام داد و زمانی که مشاور یک کارخانه لباس شویی بود، به طرز استفاده از کُلر برای رنگ زدایی پی برد. او هم چنین آزمایش هایی درباره آمونیاک انجام داد و برای اولین بار به ترکیب واقعی آن پی برد. با این حالْ، بزرگ ترین خدمت او به دانش شیمی، نظریه ای است که در سال 1803م درباره فعل و انفعالات شیمیایی عرضه کرد که خود طلیعه قانون تأثیر جِرم بود. هر چند این نظریه در آن زمان مورد توجه قرار نگرفت اما پس از پیدایش دانش شیمی فیزیک در قرن بعد بود که مفاهیم نظریه برتوله در شیمی راه یافت و اهمیتی فوق العاده کسب کرد. برتوله بر اساس این نظریه اعتقاد داشت که نوع محصولات هر فعل و انفعال، بسته به اجرام نسبی موادی که در آن دخالت دارند تغییر می کند. او هم چنین در باب حرارت و ماهیت آن نیز تحقیقاتی به انجام رساند. کلود برتوله سرانجام در ششم نوامبر 1822م در 74 سالگی درگذشت.

زادروز کریستف ویلیبالد گلوک آهنگساز آلمانی

درگذشت کلمنت نهم از پاپ‌های کلیسای کاتولیک روم

درگذشت آنتونی فان دیک نقاش بلژیکی

زادروز جان میلتون شاعر و نویسندهٔ انگلیسی.

سوزانیدن "ژان کالْوِن" احیاگر مذهبی در اروپا (1564م)ژانْ کالْوِنْ، در 21 ژانویه 1509م در فرانسه به دنیا آمد و پس از طی تحصیلات خود در رشته های حقوق و الهیات، بر اثر یک تحول درونی ناگهانی، همه توجه خود را به آیین پروتِسْتان معطوف کرد. اما چون در آن زمانْ پروتستان ها تحت تعقیب و آزار بودند، وی از سال 1534م در سن 25 سالگی عازم ژنو در سوئیس شد و آن شهر را مرکز پروتستان قرارداد و از 23 ژوئن 1526م، قیام مذهبی خود را آغاز کرد. وی می خواست زندگی روزمره را بر اساس مذهب قرار دهد و ژنو را به صورت کشوری کامل که حکومتش در دست اولیای دین باشد، درآوَرَد. هرچند کالْوِن مردی حسابگر و استدلالی بود، با این حال، سخت گیری های او نسبت به مردم در پذیرش آیین جدید، باعث ایجاد شورش و اخراج او از شهر گردید، ولی در غیاب او، ژنو به سختی دستخوش آشفتگی سیاسی و مذهبی شد. از این رو، مردم بار دیگر او را به ژنو دعوت کردند و کالون به سازمان دادن به قوانین شهر، ایجاد مدارس، رایزنی در مسائل سیاسی، توسعه داد و ستد و موعظه مشغول شد. از این زمان بود که وی، فرقه کالْوِنیسْتْ را بنیان گذارد و نظر خود را در کتاب مبانی دین مسیح(ع)، منتشر کرد. با این حال، نظریات وی با بعضی مطالب بنیادین آیین کاتولیک منافات دارد، به طوری که قدرت پاپ را انکار می کند و بر خلاف کاتولیک ها که پاک شدن از گناه به وسیله اعمال خیر و ایمان را میسر می دانند، کالون تنها ایمان به حقانیت عیسی(ع) را مدّنظر قرار می دهد. کالوِن معتقد بود که کتاب مقدس یگانه منبع قانون الهی است و بر انسان است که آن را تعبیر کند و مبنای نظام اجتماع قرار دهد. مذهب کالون، حاکمیت مطلق اراده الهی را تاکید می کند. کالون بر این عقیده بود که رستگاری مخصوص برگزیدگان خدا است و هیچ عمل انسانی نمی تواند او را به رستگاری نائل سازد چرا که رستگاران را خدا انتخاب می کند و کسانی را هم که نباید رستگار شوند، او انتخاب می کند. بنابراین برای هر فرد آدمی، از پیش مقدر شده است که رستگار است یا خیر، و او هر کاری انجام دهد نمی تواند در این وضع تغییری بدهد. این اصلِ عقیدتی کالون، مورد سوء استفاده فراوان قرار گرفته است و دست مدعیان رستگاری را در انجام هر نوع گناه در خفا، بازگذاشته است. اصول و عقاید فرقه کالونیست ها که جزو دسته پروتستان ها محسوب می شوند، دارای روح دموکراتیک و مخالف با کلیه مراسم و آداب مذهبی معمول در مذهب کاتولیک است. ژان کالون سرانجام در نهم دسامبر 1564م بر اثر مخالفت با کلیسا محکوم به مرگ شد و در 55 سالگی زنده زنده در آتش سوزانیده شد.

تولد "فیلیپ برونلسکی" هنرمند برجسته ایتالیایی (1375م)فیلیپ برونلسکی در 10 نوامبر 1375م به دنیا آمد و در جوانی زرگری و پیکرتراشی مهارت یافت. آن گاه به معماری روی آورد و در این عرصه بود که به شهرت رسید. وی در عین حال که به پیکرتراشی ادامه می داد، علاقه اش بیش از پیش به معماری معطوف گردید و در اثر سفرهای پی درپی به رم، شیفته معماری ویرانه های روم باستان شد. برخی معتقدند ایتالیایی ها در قرن چهاردهم میلادی بر این باور بودند که وظیفه احیای شکوه و مجد گذشته را برعهده دارند و باید هنر، علم وفضیلت که در دوره کلاسیک شکوفا شده ولی به دست اقوام غیرِ متمدن شمالی از میان رفته بود، را زنده نمایند. برونلسکی را غالباً به عنوان ابداع کننده مکتب پِرْسْپِکتیو می شناسند. براساس این نظامِ تصویری، اولا اشیاء هرچه دورتر از چشم بیننده باشند، کوچک تر به نظر می آیند و ثانیا خطوط متوازی در این آثار در دور دستْ، ظاهراً به هم می رسند. در واقع برونلسکی به مطالعه اصول ریاضی و تناسبات در بناها پرداخت و اصول بصری - ریاضی در هنر را ترسیم نمود. اصول موردنظر برونلسکی تا حدود 5 قرن پس از وی بر معماران اروپایی و امریکایی تاثیر بسزایی داشت. وی در آثار خود با نبوغی استثنایی، نه فقط روش های سنتی ساختمان سازی را کنار گذارد و روش های نوین ابداع نمود بلکه بسیاری از دستگاه های مکانیکی لازم برای این کار را نیز اختراع کرد. فیلیپو برونلسکی سرانجام در 24 فوریه 1446م در 71 سالگی درگذشت.

درگذشت ابن رشد فیلسوف اندلسی

درگذشت آناستازیوس چهارم از پاپ‌های کلیسای کاتولیک روم